Theo dõi Báo Hànộimới trên

Chè sen - nét đẹp văn hoá Hà Thành

ANHTHU| 01/07/2005 14:18

Xưa kia đất Kẻ Chợ vốn có rất nhiều hồ sen, trong đó sen Tây Hồ là loại sen quí nhất. Mặc dù có ở nhiều nơi nhưng chè sen Hà Nội vẫn là loại hương vị ngon nhất. Chè sen trở thành một thứ không thể thiếu trong các cuộc xum vầy của người Hà Nội.

Xưa kia đất Kẻ Chợ vốn có rất nhiều hồ sen, trong đó sen Tây Hồ là loại sen quí nhất. Mặc dù có ở nhiều nơi nhưng chè sen Hà Nội vẫn là loại hương vị ngon nhất. Chè sen trở thành một thứ không thể thiếu trong các cuộc xum vầy của người Hà Nội. Quây quần bên nhau thưởng thức hương vị thơm mát của chè sen một thời đã từng là hình ảnh quen thuộc trong những gia đình Hà Thành.

Hiện nay khi Hà Nội đang từng ngày từng giờ chuyển mình trong thời đại mới, thú vui dân dã đó đã ít nhiều mai một. Nhưng có một gia đình vẫn giữ được nét đẹp truyền thống xưa kia. Đó là một gia đình có 3 chị em dâu được bố mẹ chồng truyền dạy bí quyết làm chè sen ở ngôi nhà số 10 phố Hàng Điếu. Bà Đoàn Thị Vinh, 59 tuổi một trong số 3 chị em dâu đang ngồi nhặt từng hạt gạo sen để ướp chè. Bà vừa làm vừa niềm nở tiếp chuyện: "Đấy là thú ẩm thực của các cụ xưa kia, nhất là người Hà Nội, vì sen Tây Hồ hơn hẳn các loại sen khác ở mùi thơm mát dịu. Người uống chọn những bông sen chưa kịp nở, cánh đang cụp để đổ chè vào rồi buộc chặt lại. Bên trong, gạo sen sẽ thấm hương vào từng cánh chè. Sau đó còn phải lấy sương đêm qua còn đọng lại trên lá sen để pha. Mọi việc đều phải làm từ sáng sớm”. Sự cầu kỳ của người Hà Nội xưa trong chuyện ăn uống đã trở thành một thứ văn hoá truyền thống: văn hoá ẩm thực.

Bà Vinh được bố mẹ chồng dạy cho bí quyết ướp chè sen của gia đình để bảo vệ truyền thống không bị mai một. Sau đó cách đây 20 năm bà mới bắt đầu mở cửa hàng bán chè. Bà cho biết ướp được 1 kg chè sen phải rất vất vả, trải qua nhiều công đoạn với 8 lần ướp. Mỗi lần là một lớp chè rồi lại một lớp gạo sen, đến khi đầy một nồi thì ủ kỹ, sấy khô theo một công thức gia truyền. Cứ thế 8 lần liên tục, 1000 bông sen mới ra được 1 kg chè. Trước kia thường dùng chè Hà Giang, là loại chè cánh to, hút hương mạnh. Nhưng bây giờ chuyển sang chè Tân Cương, Thái Nguyên. Hoa sen cũng phải chọn lựa kỹ càng từ Tây Hồ. Vất vả nhất là lúc nhặt gạo sen, mỗi sáng bà và các chị em trong nhà thường bắt đầu làm việc từ 8h và phải đến 12h trưa mới hoàn tất công việc. Trong lúc nhặt gạo sen phải không được bật quạt vì hương thơm sẽ bay mất.

Do việc thu mua sen ngày càng khó khăn vì không phải loại sen nào cũng dùng được nên chè sen có giá thành khá đắt: 190 nghìn/lạng. Vì vậy hiện nay có nhiều nơi làm chè sen bằng cách dùng hoá chất thay cho gạo sen, những loại chè này có mùi thơm đậm, ngào ngạt. chè sen thứ thiệt luôn có mầu nước au đỏ, uống có vị chát, còn hương thơm thì mát dịu đọng trong cổ lâu mới tan.

Chè sen, một đặc trưng của người Hà Nội nhưng hiện nay chẳng còn mấy nhà giữ được. Mặc dù những người con của mình không có ý định theo nghề nhưng bà vẫn truyền lại bí quyết ướp chè để nét đẹp truyền thống này có thể tồn tại mãi mãi, ít nhất là trong gia đình của bà.

HNMTC

(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
Chè sen - nét đẹp văn hoá Hà Thành

(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.