"Nạn" chi phí không chính thức

Đương nhiên, đây là một biểu hiện tiêu cực, diễn biến xấu trong "cách ứng xử" giữa cán bộ, công chức thuộc cơ quan quản lý với DN; rất cần lên án, ngăn chặn. Điều đáng lo ngại hơn cả là diễn biến trên vẫn chưa có biểu hiện giảm trong mấy năm gần đây. Thậm chí, mức độ ngày càng nghiêm trọng hơn khi có khoảng 10% DN đã phải chi tới hơn 10% tổng doanh thu cho việc này (cao hơn hẳn so với mức chi 6-8% doanh thu trong giai đoạn 5 năm trước).

Nguyên nhân chắc chắn do cả đôi bên. Có thể kể đến việc bên phía cơ quan quản lý cố ý tìm ra điểm yếu, vi phạm (hoặc có vẻ như vi phạm) của DN để từ đó gợi ý về việc sẵn sàng hỗ trợ nếu DN “biết điều”. Ngược lại, một bộ phận DN thích làm ăn dựa vào quan hệ, dựa vào uy thế của đơn vị hoặc cá nhân có chức quyền nhằm tận dụng kẽ hở trong các quy định nhà nước để kiếm chác. Đó chính là một "hình mẫu" của lối làm ăn dựa vào thân hữu, trục lợi, lợi ích nhóm, là tác nhân phá hoại uy tín, chất lượng môi trường kinh doanh trong nước.

Đã có nhiều quy định về quản lý cán bộ và DN nhằm bảo đảm đạo đức xã hội cũng như tính nghiêm minh của pháp luật; song kết quả đạt được là chưa đáng kể... Hiện nay, yêu cầu xây dựng chính quyền kiến tạo, điều hành xã hội bằng pháp luật tiếp tục được xem là vấn đề thường xuyên và cấp bách. Vì vậy, cần tham vấn rộng rãi hơn nữa để chọn cách làm, biện pháp thực sự hữu hiệu nhằm giảm thiểu và tiến tới xóa bỏ "nạn" chi phí không chính thức kể trên.