Chiến thắng của ý chí và trí tuệ Việt Nam

1. “Điện Biên Phủ trên không” là cuộc đụng đầu lịch sử, là đòn quyết chiến chiến lược của quân và dân ta với lực lượng không quân chiến lược Mỹ; là cuộc đọ sức giữa chiến tranh nhân dân Việt Nam với chiến tranh xâm lược, phá hoại bằng không quân hiện đại của đế quốc Mỹ ở trình độ cao, ở nấc thang cao nhất của chiến tranh phá hoại miền Bắc do chúng tiến hành; là cuộc đọ sức giữa ý chí và tinh thần của quân dân ta với sức mạnh và sự tàn khốc của vũ khí và phương tiện chiến tranh hiện đại của Mỹ. Trong lịch sử dân tộc chưa từng có cuộc đọ sức nào như thế.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp thăm và động viên bộ đội Phòng không - Không quân trong chiến dịch “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không”. Ảnh tư liệu

Thực hiện tập kích đường không chiến lược mang tên Linebacker II vào Thủ đô Hà Nội, TP Hải Phòng và một số địa phương, đế quốc Mỹ nhằm uy hiếp tinh thần và ý chí chiến đấu, phá hoại lực lượng kinh tế, quân sự của miền Bắc nước ta, thực hiện ý đồ tạo lợi thế trên bàn đàm phán. Vì thế, Mỹ tập trung huy động lực lượng máy bay chiến lược lớn nhất mà lịch sử chiến tranh nhân loại chưa từng biết đến, với 48% số máy bay chiến lược B.52, 31% số máy bay chiến thuật hiện đại; thực hiện 740 lần chiếc B.52, hơn 1.000 lần máy bay chiến thuật, có cả máy bay F111, trút gần 20.000 tấn bom xuống Hà Nội, Hải Phòng và một số địa phương miền Bắc.

Với bước leo thang bằng không quân cao nhất này, đế quốc Mỹ những tưởng sẽ nhanh chóng giành thắng lợi và làm tan rã ý chí chiến đấu của quân dân ta; rằng Hà Nội “sẽ không chịu đựng nổi một Hiroshima không có bom nguyên tử”, rằng “Hà Nội sẽ trở lại thời kỳ đồ đá”.

Thế nhưng, những máy bay và phương tiện chiến tranh hiện đại, tối tân bậc nhất khi đó lại vấp phải sức mạnh to lớn, vô địch của ý chí, trí tuệ và chiến tranh nhân dân Việt Nam và cuối cùng phải chịu thất bại. Quân và dân ta bước vào cuộc chiến đấu với bản lĩnh và tư thế chủ động, tinh thần cảnh giác, sẵn sàng chiến đấu cao và sự vững vàng về chính trị, tư tưởng và tâm lý. Với ý chí quyết chiến, quyết thắng, với tinh thần “Hà Nội, Hải Phòng và một số thành phố, xí nghiệp có thể bị tàn phá, song nhân dân Việt Nam quyết không sợ! Không có gì quý hơn độc lập tự do. Đến ngày thắng lợi, nhân dân ta sẽ xây dựng lại đất nước ta đàng hoàng hơn, to đẹp hơn”[1], quân và dân miền Bắc, đặc biệt là quân dân Thủ đô Hà Nội, lực lượng phòng không - không quân, đã anh dũng chiến đấu, mưu trí, sáng tạo, vượt qua mọi khó khăn ác liệt, làm nên Chiến thắng “Điện Biên Phủ trên không”.

Trong cuộc đụng đầu lịch sử này, quân dân ta đã bắn rơi 81 máy bay, trong đó 34 máy bay B.52, 5 F111, diệt và bắt sống nhiều phi công Mỹ. Bị tổn thất to lớn và không đạt mục đích đề ra, đế quốc Mỹ buộc phải tuyên bố ngừng ném bom đánh phá miền Bắc, nối lại đàm phán tại Hội nghị Paris.

Thắng lợi của quân dân ta đã góp phần trực tiếp làm thất bại mưu đồ đánh nhanh thắng nhanh, thương lượng trên thế mạnh của Mỹ; thúc đẩy nhanh chóng sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc đi đến thắng lợi hoàn toàn. Đó là thắng lợi của chiến tranh nhân dân Việt Nam, của ý chí, tinh thần và trí tuệ Việt Nam.

2. Thắng lợi của quân dân ta chứng minh rằng, bom đạn của quân thù có thể làm sập nhà cửa, nhưng có “một thứ không sập được, đó là con người”. Noi Xin-han, nhà văn Mỹ, trong bài tựa cuốn sách nghiên cứu về chiến tranh không quân Mỹ ở Đông Dương của Trường Đại học Coóc-nen, viết: “Thắng lợi của người Việt Nam là một ví dụ vô song về sự toàn thắng của trí tuệ con người đối với máy móc”[2]. Ý chí “Không có gì quý hơn độc lập tự do”, mưu trí, sáng tạo, tinh thần quyết chiến, quyết thắng quân thù được thăng hoa trở thành động lực trực tiếp làm xuất hiện và nở rộ những hành động anh hùng của quân dân miền Bắc, làm nên sức mạnh thần kỳ chiến thắng uy lực của không lực Hoa Kỳ, viết nên bản hùng ca bất hủ của một dân tộc anh hùng, của một quân đội anh hùng.

Có hiểu sâu sắc ý chí và trí tuệ Việt Nam, tinh thần quyết chiến, quyết thắng của quân và dân ta mới có thể hiểu được vì sao lại phát triển, nở rộ những hình ảnh cao đẹp của chủ nghĩa anh hùng cách mạng trong chiến đấu chống quân thù. Không thể cảm nhận hết ý nghĩa to lớn và hào khí “Điện Biên Phủ trên không”, nếu không hiểu được sức mạnh của trí tuệ và ý chí được biểu hiện ở những hành động dũng cảm, kiên cường, vượt qua mọi khó khăn ác liệt, hy sinh quên mình của cán bộ, chiến sĩ quân đội và các tầng lớp nhân dân ta trong cuộc đọ sức chiến lược này.

Tinh thần ấy, ý chí ấy trong những ngày cuối tháng 12 năm 1972 được nuôi dưỡng, phát huy đến độ rực rỡ, mà cho đến bây giờ sau 45 năm, những con cháu của thế hệ làm nên “Điện Biên Phủ trên không” vẫn cảm nhận sâu sắc và được thôi thúc bởi ý chí ấy như là một nguồn động lực to lớn cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hôm nay.

Sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa của nhân dân ta trong tình hình mới có nhiều thuận lợi, nhưng cũng gặp nhiều khó khăn và thách thức. Tình hình thế giới, khu vực diễn biến phức tạp, nhanh chóng và khó lường. Cùng với chiến lược “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, sự xuất hiện một loại hình chiến tranh mới, chiến tranh xâm lược có sử dụng vũ khí công nghệ cao và những vấn đề quân sự, quốc phòng mới… đặt ra những thách thức hết sức gay gắt đối với ý chí con người và chiến tranh nhân dân Việt Nam. Làm thế nào để xây dựng, phát huy được nhân tố tinh thần, nêu cao ý chí quyết chiến, quyết thắng, tạo nên sức mạnh tổng hợp lớn nhất, phát huy ưu thế của chiến tranh nhân dân Việt Nam đủ sức chiến thắng, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, đặc biệt là chủ quyền biển, đảo, bảo vệ chế độ xã hội xã hội chủ nghĩa của nhân dân ta là vấn đề đặc biệt hệ trọng đặt ra với nước ta trong tình hình mới.

Yêu cầu cơ bản là, khi chưa xảy ra chiến tranh thì thực hiện “cả nước một lòng, toàn dân giữ nước”, mọi công dân đều có trách nhiệm xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; khi xảy ra chiến tranh thì thực hiện chiến tranh nhân dân “cả nước một lòng, toàn dân đánh giặc”, tạo ra những “tấm lưới sắt”, “bức thành đồng”, thế trận toàn dân đánh giặc. Đó là bí quyết chiến thắng của sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa hiện nay mà bài học kinh nghiệm lịch sử và hào khí “Điện Biên Phủ trên không” đã truyền lại.
- - - - - -

[1] Hồ Chí Minh, Toàn tập, tập 12, Nxb CTQG, H. 2000, tr. 108.
[2] Thép Mới, Hà Nội - Thủ đô của phẩm giá con người, Báo Nhân Dân 26-12-2007, tr. 3.