Thu thuế điện tử với thu nhập từ nhà cho thuê: Tăng thuận lợi để chống thất thu

Cắt giảm tối đa thời gian kê khai thuế

Bà Lý Thị Hoài Hương, Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế thu nhập cá nhân (TNCN), Tổng cục Thuế cho biết, từ tháng 11-2016 đến tháng 12-2017, Ngành Thuế sẽ thí điểm khai thuế giá trị gia tăng (GTGT) và TNCN điện tử đối với hoạt động cho thuê nhà của cá nhân. Phạm vi áp dụng thí điểm là cá nhân có nhà cho thuê tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh.

Theo Thông tư số 110/2015/TT-BTC của Bộ Tài chính, hướng dẫn giao dịch điện tử trong lĩnh vực thuế, cá nhân nộp thuế phải có mã số thuế, có địa chỉ thư điện tử và số điện thoại. Với cá nhân khai thuế không có chứng thư số thì sử dụng mã xác thực giao dịch điện tử do cơ quan Thuế cấp để khai thuế điện tử.

Để tạo thuận lợi cho cá nhân kê khai thuế điện tử, bà Lý Thị Hoài Hương cho biết, Bộ Tài chính đã phối hợp với Ngân hàng Nhà nước và kết nối với Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV); Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank); Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (VietinBank) và Ngân hàng TMCP Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agribank) nhằm hỗ trợ người có nhà cho thuê, có tài khoản tại 4 ngân hàng này, nộp thuế điện tử.

Đón nhận chủ trương mới của Bộ Tài chính, ông Nguyễn Hữu An, một người có nhà cho thuê tại phường Quảng An, quận Tây Hồ nhận xét, trước khi có quy định này, người cho thuê nhà phải khai và nộp thuế TNCN, thuế GTGT hằng quý đối với thu nhập từ hoạt động cho thuê nhà. Sau đó, phải đến chi cục thuế nơi có nhà cho thuê để nộp hồ sơ khai thuế hoặc gửi qua đường bưu chính. Bước tiếp theo là đến ngân hàng, kho bạc để nộp thuế. Nhiều người nộp thuế thường làm thủ tục vào những ngày cuối cùng của hạn nộp, nên phải chờ đợi kê khai, nộp thuế khá lâu.

Những gia đình có nhiều nhà cho thuê ở các tỉnh khác nơi cư trú sẽ khá vất vả trong việc đi lại nộp thuế, làm ảnh hưởng tới sinh hoạt và công tác. Chủ trương mới sẽ giúp người dân có thể khai thuế qua mạng internet, tiết kiệm khá nhiều thời gian và chi phí.

Thuận lợi nhưng không buông lỏng quản lý

Theo Tổng cục Thuế, việc thí điểm khai thuế TNCN và thuế GTGT với nhà cho thuê tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh nhằm hướng tới mục tiêu cắt giảm thủ tục hành chính, tạo thuận lợi tối đa cho người nộp thuế. Việc tạo thuận lợi cũng sẽ đi kèm với việc cơ quan thuế sẽ vất vả hơn trong công tác quản lý, song lại vẫn bảo đảm sự công bằng giữa các cá nhân nộp thuế và chống thất thu ngân sách nhà nước.

Trên thực tế, trong năm 2015, số thuế thu được từ hoạt động cho thuê nhà thu được trên cả nước là 1.455 tỷ đồng, trên tổng số 12.000 tỷ đồng thu được từ khu vực các hộ kinh doanh (nhóm đối tượng chịu thuế TNCN). Trong đó, số thu tại Cục Thuế TP Hà Nội là 428 tỷ đồng, tại TP Hồ Chí Minh là 938 tỷ đồng. Mục tiêu của Ngành Thuế trong việc này là giảm sự tiếp xúc giữa cán bộ thuế và người nộp thuế, tạo thuận lợi cho người dân.

Tại Chi cục Thuế quận Tây Hồ (Cục Thuế TP Hà Nội), đơn vị đang quản lý khoảng hơn 2.000 cá nhân có nhà cho thuê, có thời điểm, số thuế thu được từ hoạt động cho thuê nhà chiếm từ 50 đến 80% trong cơ cấu thu của toàn Chi cục. Theo phản ánh của các cán bộ thuế trực tiếp phụ trách địa bàn, các hộ có nhà cho thuê tập trung chủ yếu ở các phường: Bưởi, Quảng An, Tứ Liên.

Tuy nhiên, rất nhiều hộ gia đình có nhà cho thuê, nhưng không sinh sống trên địa bàn quận. Vì vậy, chủ trương mới của Bộ Tài chính sẽ tạo thuận lợi cho người nộp thuế, từ đó tăng thu cho ngân sách. Trên thực tế, phương pháp kê khai thuế truyền thống vẫn có nhiều hộ gia đình sử dụng, nếu họ cảm thấy thuận tiện và phù hợp hoàn cảnh, đặc biệt là với những người cao tuổi, không thường xuyên sử dụng mạng internet.

Song song với việc phổ biến, hướng dẫn và hỗ trợ kịp thời người nộp thuế về chính sách thuế mới, Chi cục Thuế quận Tây Hồ đã phối hợp chặt chẽ với Ban Chỉ đạo chống thất thu ngân sách quận Tây Hồ, lực lượng công an và các tổ dân phố, nắm thông tin về hộ có nhà cho thuê, thu nhập thực tế từ hoạt động này. Nguồn tin từ cơ sở sẽ giúp cơ quan Thuế thu thập đầy đủ dữ liệu cần thiết nhằm phục vụ công tác quản lý thuế.

Cũng theo bà Lý Thị Hoài Hương, cùng với việc tạo thuận lợi cho người nộp thuế nhằm khuyến khích người dân tự kê khai, nộp thuế theo đúng quy định, Ngành Thuế cũng sẽ triển khai quy trình quản lý thuế theo đúng luật định, góp phần giảm thiểu tình trạng thất thu từ hoạt động cho thuê nhà.

"Sau thời gian triển khai thí điểm tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, Tổng cục Thuế sẽ rà soát, triển khai và rút kinh nghiệm để nhân rộng trên toàn quốc. Đặc biệt, cơ quan thuế sẽ nghiên cứu và tiếp tục áp dụng hình thức khai thuế điện tử với hoạt động nộp lệ phí trước bạ nhà đất, ô tô, xe máy nhằm tạo thuận lợi hơn nữa cho người nộp thuế" - bà Lý Thị Hoài Hương chia sẻ.