Theo dõi Báo Hànộimới trên

Phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết trong xây dựng và phát triển Thủ đô

Bình Yên - Thái Sơn| 13/07/2014 05:55

(HNM) - Hiến pháp sửa đổi năm 2013 đã hiến định rõ hơn, đầy đủ hơn vai trò, chức năng, nhiệm vụ của Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam trong việc đại diện và bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của các tầng lớp nhân dân; thực hiện giám sát và phản biện xã hội; tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền...



Làm sao để nhanh chóng hiện thực hóa những nội dung này, nhất là trong bối cảnh đất nước ta phải đương đầu với nhiều khó khăn, thách thức, đòi hỏi sự chung sức, chung lòng, phát huy sáng tạo và trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân, trong đó có vai trò đại diện cho khối đại đoàn kết toàn dân tộc của MTTQ các cấp? Cuộc trao đổi của Báo Hànộimới với Ủy viên Thường vụ Thành ủy Đào Văn Bình, Chủ tịch Ủy ban MTTQ TP Hà Nội sẽ làm rõ nội dung này.

Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội - ông Đào Văn Bình.


Những thành tựu quan trọng

- Thưa ông, kết thúc nhiệm kỳ 2009-2014, hệ thống MTTQ các cấp của TP Hà Nội đã thể hiện tốt vai trò là tổ chức liên minh chính trị, liên hiệp tự nguyện, mang tính nhân dân sâu sắc và là hình ảnh tiêu biểu cho khối đại đoàn kết toàn dân. Ông có thể cho biết cụ thể những thành tựu mà MTTQ TP Hà Nội đã đạt được?

- Đại hội MTTQ Việt Nam TP Hà Nội lần thứ XVI (nhiệm kỳ 2014-2019) vừa được tổ chức thành công vào cuối tháng 6-2014. Chặng đường 5 năm qua, MTTQ các cấp đã bám sát chương trình hành động do Đại hội MTTQ Việt Nam thành phố lần thứ XV đề ra, tổ chức thực hiện đạt kết quả khá toàn diện, góp phần động viên các tầng lớp nhân dân đoàn kết, nỗ lực vượt qua khó khăn, thách thức, tích cực tham gia hưởng ứng các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước, góp phần bảo đảm an sinh xã hội và duy trì tăng trưởng kinh tế... của từng địa phương và của cả thành phố. Công tác Mặt trận tham gia xây dựng Đảng, chính quyền đã có nhiều chuyển biến tích cực, đóng góp quan trọng vào thực hiện tốt dân chủ ở cơ sở và phát huy quyền làm chủ của nhân dân. Hiện nay MTTQ TP Hà Nội là đơn vị duy nhất trong cả nước tổ chức hội nghị đại biểu nhân dân. Với hơn 10.000 hội nghị được tổ chức ở khu dân cư, tổ dân phố hằng năm đã thu hút khoảng 700.000 lượt người tham dự, thông qua đó người dân trực tiếp thảo luận, bàn bạc những vấn đề quan trọng của địa phương trong việc xây dựng đời sống văn hóa, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh và các chương trình phát triển KT-XH. Hoạt động này cũng góp phần thắt chặt mối quan hệ giữa Đảng, chính quyền, MTTQ với nhân dân, đồng thời phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc trong công cuộc xây dựng và phát triển Thủ đô.

- Thời gian qua, trong các mặt công tác của Mặt trận, việc phát động, triển khai các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước đã thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân Thủ đô tham gia. Tuy nhiên vẫn có ý kiến lo ngại, việc triển khai ở một số nơi còn hình thức, kém hiệu quả?

- Triển khai các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước là hoạt động, công việc MTTQ các cấp đã làm nhiều năm nay, có hiệu quả tốt và được xã hội ghi nhận, đánh giá cao. Nổi bật là cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư" gắn với tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh từng bước thấm sâu vào đời sống cộng đồng dân cư cơ sở. Số gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa mỗi năm một tăng; việc tổ chức cưới, tang, lễ hội, mừng thọ văn minh, tiến bộ theo tinh thần chỉ đạo của Trung ương và Chỉ thị số 11 - CT/TU của Thành ủy Hà Nội được cán bộ, đảng viên nghiêm túc thực hiện và đông đảo nhân dân đồng tình hưởng ứng. Phong trào "Toàn dân chung sức xây dựng nông thôn mới" đã động viên được tinh thần cộng đồng trách nhiệm của mọi tổ chức, mọi công dân. MTTQ cùng với các tổ chức, thành viên đã vận động nhân dân tự nguyện hiến hàng chục nghìn mét vuông đất để mở rộng đường giao thông nông thôn, giao thông nội đồng, xây dựng công trình công cộng, góp phần tích cực vào việc xây dựng nông thôn mới. Đặc biệt, trong cuộc vận động "Ngày vì người nghèo", MTTQ các cấp cùng với Ban trợ giúp người nghèo cùng cấp đã kêu gọi được nhiều tấm lòng sẻ chia, nhân ái của cộng đồng, hỗ trợ vốn, tạo việc làm cho nhiều hộ dân cải thiện nhà ở và vươn lên thoát nghèo, góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo từ 7,52% vào đầu năm 2011, xuống còn 2,6% vào cuối năm 2013...

Tuy vậy, Ủy ban MTTQ thành phố cũng thừa nhận, chất lượng các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước chưa đồng đều, có nơi, có lúc còn mang tính hình thức, thụ động, hiệu quả thấp, chồng chéo về nội dung và đối tượng vận động… Điều đó đòi hỏi MTTQ các cấp trong nhiệm kỳ này cần tiếp tục đổi mới, có những cách làm sáng tạo để nâng cao hiệu quả trong công tác tuyên truyền, vận động nhân dân.

- Bí thư Thành ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị đã đánh giá cao vai trò của MTTQ các cấp tham gia hiệu quả vào việc xây dựng hệ thống chính trị. Xin ông cho biết những việc làm cụ thể của Mặt trận trong công tác này?

- Có thể nói nhiệm kỳ 2009-2014, MTTQ các cấp đã nỗ lực phát huy vai trò trong tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền. Điều đó được thể hiện bằng việc động viên nhân dân tích cực tham gia góp ý xây dựng các chủ trương, chính sách, xây dựng dự thảo luật, văn bản pháp quy thuộc nhiều lĩnh vực. Ví dụ ngay sau khi Thành ủy xây dựng xong Dự thảo báo cáo chính trị trình Đại hội lần thứ XV Đảng bộ TP Hà Nội, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ thành phố đã tổ chức hội nghị lấy ý kiến của đại diện MTTQ và các tổ chức thành viên vào Dự thảo văn kiện; tiếp đó là đóng góp vào dự thảo Luật Thủ đô, sửa đổi Hiến pháp, góp ý xây dựng Đảng theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) về "Một số vấn đề cấp bách trong công tác xây dựng Đảng hiện nay". Mặt trận đã tham gia tổ chức cuộc bầu cử Quốc hội khóa XIII và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2011-2016, tạo điều kiện để cử tri giới thiệu những người có đức, có tài ra ứng cử và lựa chọn bầu làm đại biểu Quốc hội, HĐND các cấp, bảo đảm đúng luật, đúng quy trình, dân chủ. Ban Thường trực Ủy ban MTTQ các cấp chủ động phối hợp với chính quyền đổi mới hoạt động tiếp xúc của đại biểu Quốc hội, HĐND các cấp với cử tri để ngày càng thiết thực, chất lượng. MTTQ các cấp còn tham gia tổ chức việc lấy phiếu tín nhiệm đối với chức danh chủ tịch, phó chủ tịch UBND, HĐND cấp xã, phường, thị trấn, thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở...

Nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát, phản biện

- Giám sát và phản biện là hai nhiệm vụ quan trọng của MTTQ các cấp. Thời gian qua, Mặt trận đã có nhiều hình thức hoạt động đa dạng, tập hợp sức mạnh của các giới, các tầng lớp nhân dân đóng góp tham gia vào các chương trình phát triển KT-XH của thành phố. Điều đó đã đáp ứng được yêu cầu của thực tế chưa, thưa ông?

- Ngày 29-4-2010, MTTQ đã ký kết Quy chế phối hợp tổ chức phản biện xã hội với Thường trực HĐND, UBND TP Hà Nội. Đây là đơn vị đầu tiên và duy nhất của cả nước xây dựng và triển khai quy chế này. Hơn ba năm qua, MTTQ các cấp đã tổ chức 46 hội nghị phản biện xã hội tham gia đóng góp ý kiến vào các đề án, tờ trình, báo cáo của UBND thành phố và các sở, ban, ngành, quận, huyện, thị xã trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng, điều đó giúp cho các cơ chế, chính sách ban hành sát thực và có tính khả thi. Hoạt động giám sát bước đầu đã có kết quả tích cực. Hoạt động thanh tra nhân dân và công tác giám sát đầu tư của cộng đồng đã góp phần phát hiện, ngăn chặn và xử lý nhiều vụ việc tiêu cực, sai phạm, giải quyết thành công hàng nghìn vụ việc mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân; kiến nghị thu hơn 64 tỷ đồng và hơn 1.000.000m2 đất.

Dù đạt kết quả như vậy, nhưng thực tế cho thấy hoạt động giám sát, phản biện hiệu quả chưa cao, chưa đồng đều. Ở một số nơi, Ủy ban MTTQ và các tổ chức thành viên chưa làm tốt vai trò cầu nối giữa dân với Đảng và Nhà nước; chưa thật sự gần dân, sát dân nên không phát hiện, phản ánh kịp thời diễn biến tình hình tâm tư, nguyện vọng của nhân dân.

- Ông có cho rằng, hoạt động phản biện xã hội chưa đạt hiệu quả cao là do chưa có cơ chế cụ thể. Các hoạt động của MTTQ và các tổ chức thành viên chủ yếu chỉ là góp ý kiến, kiến nghị về chủ trương, chính sách trong quá trình dự thảo. Trong khi đó yêu cầu của phản biện xã hội phải ở mức độ cao hơn, sâu hơn và tổ chức thực hiện một cách khoa học?

- Tới đây, chúng tôi sẽ sơ kết hơn 3 năm thực hiện Quy chế phối hợp tổ chức phản biện xã hội để đánh giá mặt được, chưa được, đề ra hướng khắc phục. Cùng với đó, việc Bộ Chính trị ban hành Quyết định 217-QĐ/TƯ về "Quy chế giám sát và phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội"; Quyết định 218-QĐ/TƯ "Quy định về việc MTTQ Việt Nam, các đoàn thể chính trị - xã hội và nhân dân tham gia góp ý xây dựng Đảng, chính quyền" có nghĩa, MTTQ Việt Nam đã có định hướng của Đảng về chức năng, nhiệm vụ giám sát, phản biện và cả quy chế thực hiện để đảm nhiệm trọng trách này. Tới đây, Quốc hội cũng sẽ luật hóa hoạt động giám sát, phản biện theo tinh thần của các quyết định trên. Đó chính là cơ sở để tin rằng, hoạt động giám sát và phản biện xã hội sẽ được thực hiện tốt hơn. Chúng tôi phấn đấu, trong nhiệm kỳ này, 100% MTTQ các cấp của Hà Nội thực hiện xây dựng kế hoạch và tổ chức hoạt động giám sát, phản biện xã hội, đóng góp ý kiến xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền. Đặc biệt việc góp ý xây dựng Đảng phải làm ngay từ quý IV năm nay khi đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ tới được triển khai .

- Khi Hiến pháp đã hiến định nhiệm vụ, chức năng giám sát và phản biện xã hội của MTTQ thì mọi việc sẽ thuận lợi. Song, dù đã có "cây gậy" pháp lý nhưng nếu thiếu một đội ngũ cán bộ có năng lực chuyên môn, tinh thông nghiệp vụ thì cũng sẽ rất khó phát huy tác dụng, hiệu quả trong một lĩnh vực có nhiều khó khăn, phức tạp như vậy?

- Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: "Cán bộ là cái gốc của mọi công việc". Trong nhiệm kỳ mới, MTTQ TP Hà Nội đặc biệt chú ý củng cố, kiện toàn Ủy ban MTTQ các cấp, bảo đảm năng lực hoạt động và uy tín trong xã hội, vừa trẻ hóa vừa có tính kế thừa và có cán bộ chuyên sâu về công tác Mặt trận; đồng thời xây dựng bộ máy chuyên trách tham mưu giúp việc cho Ban Thường trực cả về số lượng và chất lượng. MTTQ sẽ tiếp tục phát huy vai trò của các hội đồng tư vấn, các ban tư vấn cấp quận, huyện, xã, phường, thị trấn, các cộng tác viên, chuyên gia, những người tâm huyết, nhiệt tình và có uy tín tham gia các lĩnh vực hoạt động của Mặt trận. Cùng với đó, chúng tôi tiếp tục hoàn thiện tổ chức Ban công tác Mặt trận theo Đề án 06 của Thành ủy. Ngay sau đại hội, MTTQ TP Hà Nội đã lên kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ cán bộ các cấp về mọi mặt để chuẩn hóa cán bộ kết hợp với tăng cường trao đổi kinh nghiệm, nhân rộng cách làm hay...

- Tình hình Biển Đông hiện nay đang rất phức tạp, tiềm ẩn nhiều nguy cơ bất ổn, khó lường. Trong khi đó, các thế lực thù địch vẫn ráo riết hoạt động thực hiện âm mưu "diễn biến hòa bình", lợi dụng các vấn đề dân chủ, nhân quyền, tôn giáo, dân tộc để chống phá cách mạng nước ta. Những tác động này đòi hỏi toàn Đảng, toàn dân, các cấp, ngành, đoàn thể, trong đó có MTTQ phải chung sức, đồng lòng, sáng suốt thực hiện các giải pháp giữ vững hòa bình, ổn định để phát triển, đồng thời kiên quyết bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ thiêng liêng của Tổ quốc.

- Ngay tại Đại hội lần thứ XVI, MTTQ TP Hà Nội đã thể hiện rõ quan điểm kiên quyết phản đối và yêu cầu Trung Quốc phải rút ngay giàn khoan Haiyang Shiyou - 981 ra khỏi vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, ngừng ngay các hoạt động khiêu khích, cản trở, xâm hại tàu thuyền, tính mạng của các lực lượng chức năng và ngư dân hoạt động trên vùng biển của Việt Nam. Đại hội ủng hộ chủ trương, giải pháp của Đảng và Nhà nước ta và kiên quyết đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển đảo, giải quyết bằng biện pháp hòa bình, giữ vững an ninh chính trị, an toàn hàng hải của các quốc gia trong khu vực. Tới đây, MTTQ các cấp tiếp tục phát huy vai trò, thế mạnh của các tổ chức thành viên, các giới, các ngành, các tầng lớp nhân dân, tạo sự đồng thuận, phát huy sức mạnh tổng hợp để cùng cấp ủy chính quyền thực hiện sự nghiệp xây dựng và phát triển Thủ đô; khơi dậy và phát huy truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc, tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, góp phần bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của đất nước; chống mọi âm mưu phá hoại của các thế lực thù địch; xây dựng môi trường xã hội dân chủ, kỷ cương và trách nhiệm.

- Trân trọng cảm ơn ông!

(0) Bình luận
Đừng bỏ lỡ
Phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết trong xây dựng và phát triển Thủ đô

(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.