Con tàu huyền thoại và kho báu 10 tỷ USD

Được đóng năm 1698 để chuyên chở báu vật cho Hoàng gia Tây Ban Nha, tàu San Jose rời cảng Cartagena de Indias năm 1708 hướng về cảng Cadiz của Tây Ban Nha mang theo 11 triệu đồng tiền vàng, 200 tấn bạc, cùng nhiều thỏi vàng, ngọc bích và các bảo vật khác thu thập từ thuộc địa Colombia để cung cấp cho vua Felipe V. Chiếc tàu có 66 khẩu đại bác và được hạm đội gồm 20 tàu chiến áp tải. Không lâu sau khi rời cảng, San Jose đã bị đắm ngày 8-6-1708 ở phía Bắc Cartagena de Indias sau khi bị những tên cướp biển người Anh tấn công nhằm cướp bóc số vàng, bạc và đá quý khổng lồ.

Vào những năm 80 của thế kỷ trước, hãng Sea Search Armada (SSA) của Mỹ đã xác định ra khu vực con tàu này bị đắm, nhưng không biết chính xác là tàu San Jose. SSA đã yêu cầu Chính phủ Colombia chia đôi tài sản nếu trục vớt được tàu. Tổng thống Colombia khi đó là Belisario Betancur đã bác bỏ đề nghị trên. Vào năm 2013, Quốc hội Colombia đã thông qua luật cho phép trục vớt những tàu thuyền bị đắm thời thực dân Tây Ban Nha tại vùng biển của nước này, cho phép phát hiện và khai quật tàu San Jose. Là một trong những chiếc tàu đắm được săn tìm gắt gao nhất tại vùng biển Caribe, ước tính giá trị số của cải trên San Jose vào khoảng 10 tỷ USD theo thời giá hiện tại.

Sau một thời gian dài chìm trong bí ẩn, ngày 5-12 vừa qua, Tổng thống J.Santos thông báo một trong những nhà khoa học tìm ra tàu Titanic hồi năm 1985 đã phát hiện tàu San Jose bị đắm trên biển Caribe. Việc trục vớt con tàu hiện do Viện Nhân chủng học và lịch sử Colombia cùng một nhóm nhà khoa học trong và ngoài nước thực hiện. Tổng thống J.Santos cũng đánh giá cao những đóng góp của lực lượng vũ trang Colombia trong công tác phát hiện và tìm ra tàu San Jose hôm 27-11 vừa qua.

Ngay sau khi thông tin trên được đưa ra, Chính phủ Tây Ban Nha đã yêu cầu Colombia cung cấp thông tin chính xác về vị trí của San Jose, đồng thời khẳng định chiếc tàu đắm này là di sản của mình do vốn thuộc về Hoàng gia Tây Ban Nha trước đây. Vì thế, Madrid sẽ áp dụng tất cả các biện pháp cần thiết để bảo vệ di sản của nước này. Quốc vụ khanh Văn hóa Tây Ban Nha Jose Maria Lasalle khẳng định, dựa vào thông tin Chính phủ Colombia cung cấp, Tây Ban Nha sẽ đưa ra quyết định liên quan tới vấn đề này, trên cơ sở tôn trọng những quy định của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO).

Trong bối cảnh việc xác định được vị trí tàu San Jose trong phần lãnh hải của Colombia đang làm dấy lên cuộc tranh cãi đòi quyền sở hữu kho báu này với Tây Ban Nha, Tổng thống Colombia J.Santos khẳng định, phát hiện mới đây là di sản vô cùng giá trị trong lịch sử nhân loại. Tổng thống J.Santos cho biết sẽ xây dựng một bảo tàng tại Cartagena de Indias để trưng bày những di sản quý giá trục vớt từ con tàu huyền thoại nói trên.