"Con sói" nguy hiểm

Theo luật sư Johan Eriksson, đang chịu trách nhiệm bào chữa cho Akilov, phần tử 39 tuổi đã thừa nhận phạm tội khủng bố và chấp nhận bị giam giữ. Cảnh sát Thụy Điển cho biết, khi bị bắt tên này đã thừa nhận hắn là một người theo đạo Hồi và ủng hộ tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS). Akilov cũng khẳng định đã tiến hành vụ tấn công theo chỉ đạo trực tiếp từ lực lượng IS tại Syria.

Akilov là một người sắc tộc Tajikistan nhưng mang Quốc tịch Uzbekistan và đã từng xin tị nạn tại Thụy Điển vào năm 2014 với tên giả Rahmatgon Kurbonov. Để có được cơ hội ở lại, hắn nêu lý do là từng bị bắt giữ trong một vụ biểu tình, cáo buộc oan là khủng bố và chịu đựng tra tấn tại quê nhà Uzbekistan trong suốt 9 ngày. Akilov còn cho biết hắn đã thoát khỏi nhà tù là nhờ khoản hối lộ 10.000 USD từ một người họ hàng.

Tuy nhiên, cơ quan quản lý người nhập cư Thụy Điển đã từ chối cho tên này tị nạn vì phát hiện hắn khai báo dối trá khi sử dụng hàng loạt tên giả để tìm cách xâm nhập vào quốc gia này. Akilov cũng không thể mô tả cụ thể bất cứ bạn tù nào, cũng như không nêu được thông tin gì về những người tham gia cuộc biểu tình dù luôn khẳng định mình quen biết rất nhiều người trong số này. Thậm chí, các giám định y tế cũng cho thấy hắn chưa từng chịu đựng bất cứ hình thức tra tấn nào và những thông tin về việc đã sử dụng xe tải đi qua Đan Mạch để tới Thụy Điển sau khi trốn tù cũng được cho là không đáng tin cậy.

Vì những lý do trên, giới chức Thụy Điển ngày 14-12-2016 đã ra quyết định từ chối cho Akilov tị nạn và yêu cầu công dân Trung Á này phải tự nguyện rời khỏi quốc gia Bắc Âu trong vòng 4 tuần. Tuy nhiên, hắn đã biến mất kể từ tháng 2-2017, sau khi cảnh sát Thụy Điển tiếp nhận hồ sơ để tiến hành thủ tục trục xuất bắt buộc. Sau thời điểm này, một số người quen biết với Akilov cho biết hắn đã có một thời gian làm việc trong một đơn vị xây dựng và được chủ thuê đánh giá là người khá kín đáo, chẳng bao giờ nói về chính trị hay tôn giáo và rất tuân thủ các yêu cầu công việc.

Cũng theo những thông tin điều tra tới nay, chính trong khoảng thời gian lưu lại Thụy Điển để theo đuổi việc xin tị nạn, Akilov đã chịu ảnh hưởng của nhánh IS tại Tajikistan. Điều này khiến hắn đã từng tìm cách tới Syria vào năm 2015 để tham gia IS. Tuy nhiên, Akilov bị bắt tại biên giới Thổ Nhĩ Kỳ - Syria vào năm 2015 và bị trục xuất trở lại Thụy Điển. Hồi tháng 2 vừa qua, giới chức Uzbekistan đã đưa Akilov vào danh sách theo dõi những đối tượng tình nghi liên quan đến chủ nghĩa cực đoan tôn giáo.

Tuy nhiên, cho tới trước thời điểm xảy ra vụ đâm xe, cơ quan an ninh Thụy Điển không hề liệt kê Akilov là mối đe dọa. Trang Facebook của hắn có liên kết với một số kênh cực đoan, bao gồm cả hai đoạn clip tuyên truyền có liên quan tới IS (một trong hai đoạn nói về vụ đánh bom ở Boston, Mỹ hồi tháng 4-2013).