Xây dựng cơ sở dữ liệu về thuế với hộ kinh doanh: Bảo đảm công bằng, minh bạch

Kịp thời tháo gỡ vướng mắc

Trước những băn khoăn về việc quản lý thuế với HKD, trung tuần tháng 6-2015, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 92/2015/TT-BTC hướng dẫn về thuế GTGT và TNCN, trong đó xác định rõ việc công khai thông tin và xây dựng cơ sở dữ liệu đối với HKD là những giải pháp đột phá nhằm bảo đảm minh bạch và công bằng trong quản lý thuế. Ngay sau khi Thông tư 92 được ban hành, Cục Thuế TP Hà Nội đã chỉ đạo các chi cục thuế trực thuộc khẩn trương thực hiện.

Để hoàn thành việc xây dựng cơ sở dữ liệu của HKD nộp thuế khoán theo quy định tại Thông tư số 92, Cục Thuế đã tham mưu cho UBND TP Hà Nội ban hành Công văn 6491/UBND-KT yêu cầu các sở, ban, ngành; UBND quận, huyện, thị xã ngay trong tháng 9 phải thành lập Ban chỉ đạo, Tổ thường trực triển khai việc xây dựng cơ sở dữ liệu về HKD nộp thuế khoán trên địa bàn. Bên cạnh việc yêu cầu các chi cục thuế hoàn thành công tác xây dựng cơ sở dữ liệu về HKD trước ngày 1-11-2015, Cục Thuế đã chỉ đạo cơ quan thuế cấp quận, huyện, thị xã báo cáo UBND những vướng mắc và đề xuất giải pháp tháo gỡ, đồng thời vận động hội đồng tư vấn thuế xã, phường cùng vào cuộc thu thập, khảo sát thông tin để xây dựng cơ sở dữ liệu về HKD nộp thuế khoán trên địa bàn.

Với địa bàn quản lý thuế là khu vực trung tâm thành phố, số HKD ổn định, đa số HKD đều hiểu rõ chính sách thuế và có sự hợp tác tốt với cơ quan thuế, song tại Chi cục Thuế quận Hoàn Kiếm vẫn có những vướng mắc phát sinh. Ông Phạm Ngọc, 86 tuổi - chủ một hiệu kinh doanh thuốc tân dược tại 17 phố Hàng Phèn cho biết, trước đây cơ quan thuế công khai mức thuế các hộ khoán tại trụ sở hoặc ở trụ sở UBND phường nhưng chúng tôi ngại đến xem. Lần này, bảng công khai thuế gửi tới tận nhà, rất thuận tiện cho người dân.

Nhận xét về việc thu thập thông tin, xây dựng cơ sở dữ liệu làm căn cứ xây dựng mức thuế khoán năm 2016, ông Ngọc cho biết: Cán bộ thuế giải thích cặn kẽ, nên dễ hiểu và hợp tác cung cấp thông tin. Việc thu thập thông tin nên làm thường xuyên. "Nếu kinh doanh tốt, chúng tôi sẵn sàng nộp thuế cao hơn, nếu không kinh doanh được thì phải giảm thuế" - ông Phạm Ngọc đề xuất. Chị Phạm Thị Thủy, kinh doanh kim khí ở 40A phố Thuốc Bắc cũng nhận xét, trước đây HKD nào biết mức thuế của hộ đó nên không tránh khỏi những thắc mắc về việc đóng thuế nhiều hay ít giữa các HKD trong cùng khu vực, cùng ngành nghề. Vì vậy, việc thu thập thông tin và công khai mức thuế đến từng hộ sẽ tạo điều kiện cho người dân chủ động so sánh, từ đó thấy được mức thuế của mình là phù hợp.

Chủ động tuyên truyền, tạo sự đồng thuận

Mặc dù quý III, IV luôn là thời gian bận rộn nhất trong năm của ngành thuế, song việc triển khai Thông tư 92 đã được Cục Thuế TP Hà Nội khẩn trương thực hiện. Ông Nguyễn Anh Dũng, Chi cục trưởng Chi cục Thuế quận Hoàn Kiếm cho biết, để thu hút sự hợp tác của các HKD trong việc xây dựng cơ sở dữ liệu, đơn vị đã chủ động làm tốt công tác tuyên truyền, tạo điều kiện để người dân hiểu việc thu thập thông tin là giải pháp hỗ trợ xác định số thuế sát với doanh thu phát sinh, từ đó bảo đảm công khai, minh bạch giữa các HKD. Chi cục đã chỉ đạo các đội thuế báo cáo UBND phường, ban quản lý các chợ về việc triển khai xây dựng cơ sở dữ liệu HKD để có được sự quan tâm, hỗ trợ của chính quyền các cấp. Vì vậy, mặc dù là công việc mới, nhưng đến thời điểm này chi cục đã thu thập được thông tin của khoảng 70% trong tổng số gần 10.000 hộ kinh doanh trên địa bàn. Dự kiến, nhiệm vụ thu thập thông tin HKD tại chi cục này sẽ hoàn thành trước thời điểm 1-11 theo đúng chỉ đạo của Cục Thuế, tạo tiền đề để xây dựng sổ bộ thuế 2016 sát với thực tế sản xuất, kinh doanh.

Tại quận Hà Đông, việc xây dựng cơ sở dữ liệu về HKD cũng được phổ biến tới toàn bộ công chức, để mỗi cán bộ thuế trở thành những tuyên truyền viên tích cực cho người nộp thuế về những nội dung mới tại Thông tư 92. Ông Trần Văn Giáp, Chi cục trưởng Chi cục Thuế quận Hà Đông cho biết, cơ quan thuế đã phối hợp với chính quyền địa phương trực tiếp triển khai thu thập thông tin về hoạt động kinh doanh của 100% HKD trên địa bàn thông qua phiếu câu hỏi, từ đó xây dựng căn cứ xác định doanh thu, mức thuế của các hộ. Các đội thuế khẳng định, sẽ làm việc cả ngày thứ bảy và chủ nhật để hoàn thành việc xây dựng cơ sở dữ liệu về HKD nộp thuế khoán trước 1-11-2015 theo đúng quy định của Cục Thuế TP Hà Nội.

Mặc dù việc thu thập thông tin của 130.000 HKD trên địa bàn Hà Nội không đơn giản, song theo đánh giá của các HKD, việc làm này sẽ góp phần nâng cao tính minh bạch trong việc quản lý thuế, qua đó tạo sự đồng thuận giữa người nộp thuế và cơ quan quản lý thuế.