Nghịch lý thị trường thực phẩm cuối năm

Càng nuôi càng lỗ

Hiện giá bán lợn tại các trang trại đang giảm mạnh, nguyên nhân chủ yếu do việc tăng đàn ở nhiều hộ chăn nuôi nhỏ lẻ khiến cung vượt cầu. Mặt khác, thương lái Trung Quốc tạm dừng thu mua lợn của nông dân. Dù đã có sự khuyến cáo của các ngành chức năng là phải căn cứ vào tình hình cung - cầu thị trường để tái đàn phục vụ Tết Nguyên đán cho phù hợp, nhưng người chăn nuôi cứ thấy lợi lại phát triển đàn với số lượng nhiều. Riêng quý III và quý IV năm nay, tổng đàn lợn tăng 5 - 10% so với các tháng đầu năm 2016.

Năm 2016 là năm Ngành Chăn nuôi có biến động lớn. Các tháng đầu năm, giá lợn hơi tăng từ 54.000 đến 55.000 đồng/kg. Đây là mức giá cao nhất trong 2 năm qua. Tuy nhiên, đến tháng 6-2016, giá lợn bắt đầu giảm từ 6.000 đến 8.000 đồng/kg; hiện giá chỉ ở mức 35.000 - 38.000 đồng/kg ở các tỉnh miền Nam, và 40.000 - 42.000 đồng/kg tại miền Bắc. “Thông thường vào thời điểm quý III các doanh nghiệp chuẩn bị nhập nguồn hàng phục vụ thị trường Tết nên giá sẽ tăng cao, nhưng năm nay giá đến thời điểm này đang giảm 15 - 20%” - Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT) Nguyễn Xuân Dương cho biết.

Chủ nhiệm HTX Chăn nuôi dịch vụ Cổ Đông (Sơn Tây) Trần Văn Chiến cho biết, dịp Tết Nguyên đán sắp tới, HTX sẽ cung cấp từ 200 đến 250 tấn thịt lợn ra thị trường. Hiện giá lợn ở trại đang giảm mạnh, nhiều hộ nông dân phải cho xuất chuồng lứa lợn nuôi từ quý III, cứ khoảng 100 con, lỗ hơn 20 triệu đồng, song vẫn phải bán để cắt lỗ. Ông Chiến phân tích, nếu thời gian tới, giá lợn giữ nguyên như hiện nay, nông dân sẽ lỗ từ 200.000 đến 300.000 đồng/con lợn. Không chỉ đối với các hộ chăn nuôi lợn, mà hộ chăn nuôi gia cầm cũng trong cảnh ngộ tương tự. Do giá gia cầm giảm, nên nếu một trang trại nuôi với số lượng từ 1.000 đến 2.000 con sẽ lỗ 30 - 40 triệu đồng.

Người tiêu dùng vẫn mua giá cao

Khảo sát thị trường cho thấy, dù giá lợn bán tại trại giảm mạnh, nhưng giá bán lẻ ở các chợ dân sinh vẫn ở mức cao. Nguyên nhân do thương lái và doanh nghiệp trong nước chạy theo lợi nhuận, trong khi chưa có sự giám sát chặt chẽ của các ngành chức năng về giá. Hiện thịt nạc thăn bán tại chợ đang có giá từ 110.000 đến 120.000 đồng/kg, thịt ba chỉ có giá 90.000 - 100.000 đồng/kg… Tương tự, giá gà ta bán tại chuồng là 80.000 - 90.000 đồng/kg, còn tại chợ là 120.000 - 135.000 đồng/kg.

Lý giải về nguyên nhân giá thực phẩm bán tại chợ không giảm theo giá thu mua, chị Nguyễn Thị Thịnh, tiểu thương tại chợ Phùng Khoang (quận Nam Từ Liêm) cho biết, từ tháng 11 đến Tết Nguyên đán, thị trường bước vào mùa cao điểm phục vụ thực phẩm dịp cuối năm nên nhu cầu nguyên liệu phục vụ chế biến tăng, giá thực phẩm sẽ khó giảm. Ông Đào Quang Vinh, Giám đốc Công ty cổ phần Thực phẩm Vinh Anh cho biết, đầu năm 2016, do thương lái Trung Quốc tranh mua với giá cao, một số doanh nghiệp cung ứng thực phẩm găm hàng phục vụ thị trường Tết cũng đẩy giá lên cao khiến giá thực phẩm đến tay người tiêu dùng cao hơn 20% so với giá bán ở trại và tạo thành mặt bằng giá.

Để từng bước kiểm soát giá cả thị trường thực phẩm dịp Tết Nguyên đán, đi đôi với thực hiện chính sách bình ổn giá, cần kiểm soát chặt chẽ giá cả thị trường, nhất là tại chợ đầu mối, dân sinh để không tạo ra cơn sốt giá “ảo” cục bộ ở một số địa phương gây thiệt hại cho người tiêu dùng. Doanh nghiệp và nông dân cũng cần liên kết chặt chẽ để tạo thành chuỗi khép kín từ sản xuất tới tiêu thụ, giảm bớt lợi nhuận ở khâu trung gian (thương lái) với mục đích tăng giá bán ở các trang trại và giảm giá bán tại chợ. Người tiêu dùng nên tìm hiểu, lựa chọn về các loại thực phẩm bán ở siêu thị, cửa hàng tiện ích của một số doanh nghiệp có uy tín nhằm bảo đảm an toàn thực phẩm với giá cả phù hợp.