Công bố quyết định công trình an ninh quốc gia Thủy điện Hòa Bình

Thủy điện Hòa Bình là bậc thang dưới cùng trong quy hoạch hệ thống các thủy điện bậc thang trên sông Đà. Đây cũng là công trình thủy điện có quy mô lớn thứ hai trong khu vực Đông Nam Á (sau Thủy điện Sơn La), với tổng công suất lắp đặt là 1.920 MW. Công trình được thiết kế đa mục tiêu nhằm trị thủy và khai thác tổng hợp các nguồn lợi dòng chảy sông Đà, với chức năng, nhiệm vụ: Trị thủy sông Hồng, chống lũ, giảm nhẹ thiên tai, bảo đảm an toàn cho vùng đồng bằng Bắc Bộ và Thủ đô Hà Nội; sản xuất điện năng cung cấp cho phát triển kinh tế, xã hội của đất nước với sản lượng thiết kế bình quân 8,16 tỷ kWh (khi vận hành độc lập, chưa có các bậc thang thủy điện trên); cung cấp nước chống hạn phục vụ sản xuất nông nghiệp vùng đồng bằng Bắc Bộ vào mùa khô và cải thiện điều kiện giao thông đường thủy trên sông Đà và sông Hồng.

Qua gần 30 năm vận hành, Thủy điện Hòa Bình đã tham gia tích cực và có hiệu quả trong việc chống lũ, bảo đảm an toàn cho vùng đồng bằng Bắc Bộ và Thủ đô Hà Nội. Đến nay, trên lưu vực sông Đà đã xuất hiện 150 trận lũ có đỉnh từ 5.000m3/s trở lên, hồ thủy điện Hòa Bình đã thực hiện cắt trên 42 trận lũ có lưu lượng đỉnh từ 7.000m3/s trở lên. Điển hình là trận lũ lịch sử có lưu lượng đỉnh lên tới 22.650m3/s xuất hiện vào tháng 8-1996, hồ thủy điện đã cắt được 9.550m3/s (tức 42% lưu lượng lũ được giữ lại ở hồ), ngăn chặn được thảm họa vỡ đê có nguy cơ gây ngập lụt nghiêm trọng ở nhiều địa phương.

Sau khi công trình Thủy điện Hòa Bình đưa vào vận hành, vùng đồng bằng Bắc Bộ không còn xảy ra tình trạng ngập lụt hoặc đe dọa bị ngập lụt, hạ tầng cơ sở, các trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa giáo dục và dân cư… được bảo đảm an toàn, ổn định và phát triển.

Kể từ khi phát điện tổ máy đầu tiên đến nay, Thủy điện Hòa Bình đã sản xuất xấp xỉ 210 tỷ kWh, chiếm khoảng 6-7% sản lượng điện toàn hệ thống điện Việt Nam. Đặc biệt, Thủy điện Hòa Bình đã đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì chất lượng điện năng cũng như đảm bảo độ ổn định tin cậy vận hành hệ thống điện với nhiệm vụ điều chỉnh tần số và điện áp cho hệ thống điện; cung cấp điện cho các phụ tải quan trọng của Thủ đô khi xảy ra sự cố tan rã lưới điện miền Bắc...

Hàng năm, vào mùa khô, hồ thủy điện Hòa Bình giữ vai trò chính cùng các hồ thủy điện Tuyên Quang, Thác Bà tăng cường cung cấp nước phục vụ sản xuất vụ Đông Xuân vùng đồng bằng Bắc Bộ. Lượng nước xả từ hồ thủy điện Hòa Bình từ 2-3,2 tỷ m3 chiếm 65-70% tổng lượng nước xả các hồ. Bên cạnh đó, hồ thủy điện Hòa Bình điều tiết làm tăng lưu lượng nước mùa khô phía hạ lưu lớn hơn so với dòng chảy tự nhiên sông Đà và sông Hồng từ 120-230%, tạo điều kiện cho các phương tiện giao thông thủy đi lại dễ dàng, góp phần đẩy mặn cho các vùng gần cửa sông ra biển.

Theo Quyết định số 2012/QĐ-TTg ngày 24-10-2016 của Thủ tướng Chính phủ, phê duyệt danh mục nhà máy điện lớn, Thủy điện Hòa Bình là 1 trong 6 nhà máy điện có ý nghĩa đặc biệt quan trọng về kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, gồm: Thủy điện Sơn La (công suất lắp đặt 2.400 MW); Thủy điện Hòa Bình (1.920 MW); Thủy điện Lai Châu (1.200 MW); Thủy điện Ialy (720 MW); Thủy điện Trị An (400 MW); Thủy điện Tuyên Quang (342 MW).