Ngắn - Rõ - Thẳng và... mục tiêu hướng đến

Đã có 29 đại biểu đăng ký chất vấn Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng về các vấn đề liên quan đến chính sách phát triển công nghiệp hỗ trợ, công tác quản lý thị trường, đặc biệt trong sản xuất nông nghiệp, hệ thống phân phối hàng bán lẻ... Nội dung phiên chất vấn và trả lời chất vấn đều đã được các cơ quan thông tin đại chúng công bố tới bạn đọc.

Xin nêu một khía cạnh khác.

Trong phát biểu khai mạc phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp này, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nhấn mạnh: Đây là kỳ họp cuối năm 2014, Quốc hội đã quyết định những vấn đề quan trọng để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của kế hoạch kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại của đất nước năm 2015, năm cuối của kế hoạch 5 năm; đồng thời mở ra thời kỳ chuẩn bị tạo điều kiện tiền đề để xây dựng và thực hiện nhiệm vụ kinh tế - xã hội của giai đoạn 2016-2020. Chính vì thế, theo Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng: "Việc đặt câu hỏi và trả lời câu hỏi cần phải rõ ràng, cụ thể. Phải ngắn, rõ, thẳng, tỏ thái độ rõ ràng".

Thực tế đây chính là mục tiêu đặt ra trong mọi kỳ chất vấn và trả lời chất vấn tại diễn đàn Quốc hội. Và như đánh giá của cử tri cả nước, hoạt động này là một trong các hình thức giám sát có hiệu quả của Quốc hội đối với các hoạt động của Chính phủ, ngày càng được nâng cao về chất lượng nhờ sự nỗ lực từ hai phía: Người chất vấn đa phần đã hỏi ngắn gọn hơn, sát việc hơn; người trả lời chất vấn trả lời cũng ngắn gọn, có trọng tâm, trúng vấn đề hơn... Việc chất vấn không phải chỉ hỏi để biết thông tin, giải đáp thắc mắc hoặc thể hiện thái độ của người chất vấn đối với người trả lời chất vấn. Cao hơn thế, mục đích cuối cùng của hoạt động này là xác nhận trách nhiệm của cá nhân, tập thể, của từng cấp được phân công trách nhiệm quản lý, nhận diện thực trạng tồn tại, tìm giải pháp tháo gỡ nhằm thúc đẩy sự phát triển. Nguyện vọng của cử tri là qua hoạt động này, các đại biểu Quốc hội thể hiện được tiếng nói cũng như sự quan tâm của người dân đối với từng vấn đề dù lớn, dù nhỏ của đất nước; đồng thời đánh giá rõ năng lực quản lý, điều hành, mức độ hoàn thành nhiệm vụ của các "tư lệnh" đối với từng ngành, lĩnh vực được giao.

Tóm lại, phiên chất vấn và trả lời chất vấn là nhằm giúp cho hoạt động quản lý và điều hành được tốt hơn và khắc phục được những bất cập tồn tại.

Tất nhiên cũng có những trường hợp lợi dụng diễn đàn này để "đánh bóng" bản thân hoặc "tung hứng" cho ai đó; kể lể khó khăn hoặc liệt kê thành tích; "vòng vo tam quốc" để lẩn tránh những việc trả lời những câu hỏi cụ thể... Tuy nhiên, như đã nói, chất lượng việc chất vấn và trả lời chất vấn tại các kỳ họp Quốc hội ngày càng được nâng cao đồng nghĩa với cách hỏi và cách trả lời theo kiểu đó ngày càng giảm thiểu và trở nên lạc lõng. Người hỏi hay người trả lời dù có lợi khẩu đến mấy cũng không thể che giấu được thực chất vấn đề.

Vì thế, có những chức danh được Quốc hội thông qua danh sách lấy tín nhiệm trong phiên họp này vẫn được các đại biểu Quốc hội bỏ phiếu tín nhiệm cao như lần trước. Lại có những đại biểu lần trước có số phiếu tín nhiệm cao không nhiều, nhưng lần này có sự bứt phá rõ nét, bởi đơn giản, các đại biểu và cử tri đều thấy rõ và ghi nhận hiệu quả công việc họ đang triển khai... Và cuối cùng, có những vị trí quản lý cả hai lần lấy phiếu đều... không cao, nếu không muốn nói là quá thấp. Cũng có những ý kiến chia sẻ và thông cảm, song rõ ràng là năng lực điều hành và quản lý của vị trí công tác ấy đang có vấn đề...

Xin trở lại vấn đề mà Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng đã nêu trước khi diễn ra phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp này - đó là hỏi và trả lời phải: Ngắn - Rõ - Thẳng. Thực hiện những điều đó để Ngắn, Rõ, Thẳng trách nhiệm, năng lực của từng vị trí, chức danh thì việc xử lý cũng cần... Ngắn - Rõ - Thẳng. Đây là mong muốn của nhiều đại biểu Quốc hội cũng như cử tri cả nước và cũng là đích cuối cùng của việc chất vấn và trả lời chất vấn.