Tự sửa thì mới hoàn thiện

Giới nghiên cứu còn tổng kết thành những “Tục hay lệ lạ Thăng Long - Hà Nội” theo suốt lịch sử mảnh đất này, tạo cơ sở giữ yên kỷ cương phép nước, góp phần hình thành nên phẩm chất thanh lịch của văn hóa Tràng An.

Việc thành phố chuẩn bị và quyết tâm ban hành hai bộ quy tắc ứng xử (QTƯX), gồm: QTƯX của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động Thủ đô và QTƯX nơi công cộng trên địa bàn thành phố đang được dư luận quan tâm. Đây là sự tiếp nối dễ hiểu của dòng mạch truyền thống văn hóa Thăng Long - Hà Nội, sự vận động tất yếu trước đòi hỏi mới của đời sống, nhất là ở nơi trái tim của cả nước. Hai bộ QTƯX này còn nhằm cụ thể hóa quyết tâm của Hà Nội khi thành phố chọn năm 2017 là “Năm kỷ cương hành chính”; và toàn thành phố đang dốc sức thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XII, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XVI, chương trình 04-CTr/TU của Thành ủy Hà Nội khóa XVI về “Phát triển văn hóa xã hội, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực Thủ đô, xây dựng người Hà Nội thanh lịch - văn minh giai đoạn 2016-2020”.

QTƯX không chỉ tác động vào cá nhân mỗi người mà còn tác động đến nội lực của toàn bộ cộng đồng, xã hội nhất là khi quan điểm ứng xử, hành vi ứng xử là nguồn gốc tạo dựng các giá trị trong mọi lĩnh vực, từ phát triển kinh tế, bảo vệ môi trường, xây dựng con người đến cải cách hành chính, tăng sức cạnh tranh của địa phương, của quốc gia… Vì thế, dễ hiểu, nội dung của hai bộ quy tắc được dư luận phản hồi với những ý kiến đa chiều. Thực tiễn văn hóa ứng xử ở Thủ đô đòi hỏi cấp thiết phải có những quy tắc để định hướng cho cộng đồng. Nhưng QTƯX nào cũng vậy, là văn bản mang tính định hướng và sức mạnh, sức sống lâu bền của nó thuộc về chính cộng đồng, đối tượng mà nó điều chỉnh.

Vì vậy, việc đầu tiên và cũng quan trọng hàng đầu là tuyên truyền sâu rộng để người dân, cán bộ, công chức, người lao động hiểu, tự giác thấy đấy là việc vì mình, cho mình. Qua đó tự hoàn thiện mình, tự sửa mình để nâng cao chất lượng công việc, nâng cao chất lượng sống. Thực tế, luật pháp là quan trọng nhưng không thể có mặt mọi lúc mọi nơi, thay thế được ý thức cộng đồng và ý thức của mỗi người. Cuộc sống luôn không ngừng vận động và QTƯX chỉ mang tính định hướng chung, nên rõ ràng ngoài kiên trì thực hiện, tuyên truyền sâu rộng, thì cả cơ quan chức năng và bản thân người thực hiện đều cần chủ động đóng góp, bổ sung, tiếp thu, sửa đổi để hai bộ QTƯX lan tỏa mạnh mẽ trong đời sống.

Các cơ quan, đơn vị cần lấy hai bộ QTƯX làm khung cơ bản để ý thức hơn trong xây dựng những quy tắc phù hợp với đặc thù đơn vị, sát với thực tế, có ý nghĩa vừa định hướng, vừa khuyến khích những hành vi ứng xử chuẩn mực, tích cực. Đặc biệt, tinh thần góp ý với tính chất khuyên bảo chân thành lẫn nhau, cũng như vai trò gương mẫu của những người đứng đầu chính là điểm mấu chốt của hai bộ QTƯX này. Và trên nền tảng QTƯX của cộng đồng, chính quyền địa phương cũng nên khuyến khích người dân trên địa bàn tổ chức, thực hiện những mô hình xây dựng đời sống văn hóa sáng tạo với những QTƯX giàu thực tiễn.

Rõ ràng, chỉ có tự sửa mình thì chúng ta mới tự hoàn thiện bản thân hơn. Dưới góc độ cộng đồng, thường xuyên tự điều chỉnh hướng tới giá trị tốt đẹp thì mới có thể phát huy, không ngừng hoàn thiện những bộ QTƯX - một yêu cầu tất yếu trong xây dựng, phát triển Thủ đô để xứng với vị thế là đất văn hiến, trái tim của cả nước nhưng vẫn mang những cốt cách hiện đại của thời hội nhập.