Bài cuối: Vi phạm pháp luật sẽ bị xử lý

"Độ xe" vì... sở thích

Giờ thì đồ đạc cũng sẵn, trình độ tay nghề thợ xe cũng lên cao nên "độ xe" trở nên thời thượng theo đúng tinh thần của dân chơi. Nghĩa là thế giới có gì ở Việt Nam có thứ đó, miễn là có đủ tiền để đặt hàng theo yêu cầu. Sự liên hệ của các nhóm "độ xe" ở Việt Nam cũng khá chặt chẽ với các nhóm bạn cùng sở thích ở nước ngoài thông qua các mạng xã hội. Phong cách "độ xe" cũng vì thế chia ra 2 trường phái “độ” nguyên bản và cách điệu. Đúng là "nghề chơi cũng lắm công phu", "độ xe" giờ là thú chơi xa xỉ không dành cho dân nghèo.

Thanh Tùng nhà ở phố Trần Quý Cáp thuộc thế hệ 9X chuyên "độ" những dòng quái dị như Chaly, dòng tay ga nhỏ 50cc, xe cup các đời và tài nhất là "biến" những chiếc Dax (Chaly gióng ngang) thành những quái thú trên đường. Gặp chàng trai 9X này tại xưởng "độ xe" rất khó vì Tùng luôn bận việc, anh ta luôn tự hào có hàng triệu fan hâm mộ trên Facebook và bạn bè cùng sở thích “độ xe” khắp nơi trên thế giới.

Trọng "hấp" ở phố Thụy Khuê lại nổi danh trong giới "độ xe" như một "bàn tay vàng" bởi chỉ cần sờ vào chiếc xe nào dù có tuổi thọ cao đến đâu và nát đến mức nào thì cũng nổ hừng hực đầy khí thế. Gần 50 tuổi đời rồi Trọng vẫn chưa mảnh tình vắt vai vì suốt ngày ăn ngủ và chơi cùng xe. Dân chơi rỉ tai, ban ngày chỉ cần đi đến giữa phố Thụy Khuê đoạn có cánh cổng làng to nhất thể nào cũng thấy bãi xe của Trọng bày la liệt những dòng cổ quái kế bên. Thành tích mới nhất của Trọng "hấp" là biến “đống sắt vụn” chiếc xe đạp lắp máy sản xuất từ năm 1923 nổ máy phè phè trên đường...

Từng là một trong những đệ tử “chân truyền” của Đăng "béo" phố Phủ Doãn, quán sửa xe của Mạnh "tua - vít" ở ngay đầu khu Chợ Gạo cũ có chiều ngang không đủ duỗi người nhưng vẫn đông khách. Bí quyết của Mạnh không phải những độc chiêu “mổ” đồ hay làm cũ xe bãi như tạo mốc máy… để lừa dân chơi mà chính ở sự thành thực có sao nói vậy và luôn có giá mềm nhất. Mạnh kể lại câu chuyện mới năm ngoái "độ" lại nguyên bản chiếc xe CD 125 mệnh danh "hoàng tử đen" một thời theo phong cách cổ điển cho một tay chơi có tuổi thuộc thế hệ U50. Chính từ yêu cầu khá khắt khe của chủ xe mà tới hàng tháng chiếc xe có tuổi đời gần 40 năm mới xuất xưởng và trở nên vô cùng hào nhoáng lộng lẫy. Vì thế, ngoài khoản thanh toán, tay chơi này còn thưởng cho Mạnh một số tiền khá hậu hĩnh.

Có nhiều dân chơi đến với "độ xe" không chỉ vì tiền, chiếc xe Dream mà Mạnh Thắng ở phố Nhà Chung đang đi luôn được dân "độ xe" trầm trồ. Nguồn gốc chiếc xe BKS vốn đăng ký tại Hà Nội nhưng người chủ trước Thắng là một chiến sĩ Cảnh sát hình sự trong đội săn bắt cướp của TP Hồ Chí Minh. Nghe kể về chiếc xe Thắng khoái quá quyết mua lại, nhưng trước khi mang ra Hà Nội đã chuyển sang Thái Lan "độ" lại toàn bộ từ máy móc, bánh xe, “bàn thờ”, nhông xích… với mục đích tham gia làm hiệp sĩ đường phố. Và chiếc Dream này đã lập thành tích trong đêm 4-8 vừa qua khi phối hợp cùng Tổ công tác 141 truy đuổi 2 tên cướp đi xe Wave chạy từ Nguyễn Du - Phố Huế lên tận cầu Chương Dương sau khi giật túi xách có 30 triệu đồng tiền mặt.

Đã phạm luật, phải xử lý

Thiếu tá Vũ Văn Hoài, Đội trưởng Đội Tuyên truyền, điều tra, khám nghiệm tai nạn giao thông - Phòng Cảnh sát giao thông (CSGT) Hà Nội cho biết, những hành vi như thay đổi màu sắc, kết cấu xe vẫn hằng ngày, hằng giờ được CSGT làm nhiệm vụ trên đuờng phố phát hiện. Tuy nhiên vì người sử dụng các xe kiểu này thường bị phạt lỗi “kép” nên chưa có con số thống kê cụ thể riêng cho những trường hợp thay đổi màu sắc, hình dạng, kích thước xe...

Theo quy định tại Khoản 2, Điều 55, Luật Giao thông đường bộ 2008 thì chủ phương tiện không được tự thay đổi kết cấu, hệ thống của xe không đúng với thiết kế… Cụ thể hơn, Điều 30 của Nghị định 46/2016/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1-8-2016 quy định, phạt tiền từ 100.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với cá nhân, tổ chức tự ý thay đổi nhãn hiệu, màu sơn của xe mô tô, xe gắn máy; tự ý thay đổi khung, máy, hình dáng, kích thước, đặc tính của xe… Thế nhưng trên thực tế, để xử phạt lỗi vi phạm này là chuyện không đơn giản. Theo luật sư Nguyễn Anh Thơm, Trưởng Văn phòng luật sư Nguyễn Anh, Đoàn luật sư TP Hà Nội, việc “độ xe” là khá phổ biến nhưng xử lý không dễ vì dân “độ” chuyên nghiệp có nhiều cách để “lách” luật. Ví dụ, hiện tại luật quy định trong giấy đăng ký xe máy màu đỏ đen chẳng hạn, nhưng khi chủ xe thay đổi màu sắc bằng một dạng màu tương đương như màu đỏ và để lách luật sơn hoặc dán thêm một vệt màu đen thì rất khó xử lý.

Còn về độ an toàn của những chiếc xe sau khi “độ”, anh Trọng - một chủ cửa hàng sửa xe máy ở đường Lĩnh Nam, quận Hoàng Mai cảnh báo, phụ tùng xe độ có tốt đến mấy cũng không thể nào bằng được đồ của chính hãng sản xuất ra. Nếu chỉ thay thế một số chi tiết phụ kiện bên ngoài thì không sao, nhưng tự ý thay đổi kết cấu, cấu tạo của xe như: Làm lại hơi để tăng công suất động cơ, thay đèn, thay lốp, vành xe... thì sẽ rất nguy hiểm khi tham gia giao thông. Chưa kể một số sự thay đổi khác như thay đổi màu sơn, tạo dáng quá kỳ quặc… gây mất mỹ quan và những chiếc xe "khoan nòng", "vừa bắn đại liên, vừa phun khói độc", tham gia vào việc gây hại môi trường.

Đại tá Đào Vịnh Thắng - Trưởng phòng CSGT Công an TP Hà Nội cho biết, Phòng CSGT đã tư vấn cho các cơ quan chức năng ra văn bản đồng ý chủ trương sắp tới phải tiến hành đăng kiểm xe máy như xe ô tô để tiến tới tạo hành lang pháp lý loại bỏ những xe quá thời hạn sử dụng, những loại xe đã quá cũ nát, những xe máy tự ý thay đổi màu sơn, kết cấu không bảo đảm an toàn khi lưu hành...

"Độ xe", nghề chơi công phu nhưng tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Do vậy nghề này phải được đưa vào danh sách quản lý của cơ quan chức năng. Và trên tinh thần "thượng tôn pháp luật" có thể nói rằng bất kỳ hành vi vi phạm nào đều phải xử lý thích đáng.