Giá “cao” có đồng nhất với chất lượng?

Thống nhất về giá

Hiện nay, giá dịch vụ y tế ở từng tỉnh, thành phố do địa phương quy định nên giá thanh toán của bảo hiểm y tế (BHYT) đối với các bệnh viện (BV) cùng hạng, cùng trình độ cũng như cơ sở vật chất, kỹ thuật... có sự khác nhau. Chẳng hạn như giá dịch vụ của BV hạng 1 ở Hà Nội, TP Hồ Chí Minh khác với giá dịch vụ ở BV hạng 1 tại Hải Phòng, Đà Nẵng hay Cần Thơ. Tuy vậy, từ ngày 1-1-2015, sự thể sẽ khác khi Luật BHYT sửa đổi có hiệu lực. Theo luật, Bộ trưởng Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định thống nhất giá dịch vụ khám chữa bệnh BHYT. Theo Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính (Bộ Y tế) Nguyễn Nam Liên, trong thời gian tới, khi thực hiện quy định thống nhất giá dịch vụ khám chữa bệnh BHYT giữa các BV cùng hạng trên toàn quốc, một số BV tuyến trung ương hoặc một số BV tuyến tỉnh trước đây được phê duyệt giá dịch vụ y tế ở mức cao quá nay sẽ bị hạ xuống; có những cơ sở y tế trước đây được phê duyệt giá dịch vụ ở mức thấp, nay sẽ được tăng lên. Bên cạnh đó, Bộ Y tế cũng tiếp tục thực hiện lộ trình chuyển chi thường xuyên từ ngân sách nhà nước cho các BV sang hỗ trợ người dân tham gia BHYT, gắn với lộ trình tính đúng, tính đủ giá dịch vụ y tế.

Cũng theo ông Nguyễn Nam Liên, giá dịch vụ y tế trong trường hợp tính đúng, tính đủ thì phải bao gồm 7 yếu tố, nhưng hiện nay mới tính 3/7 yếu tố, chưa tính tiền lương, khấu hao nhà cửa, khấu hao trang thiết bị, đào tạo, chuyển giao kỹ thuật. Việc tính đủ sẽ đưa giá dịch vụ y tế về đúng giá trị thật, khuyến khích người dân tham gia BHYT. "Tính nhân văn của BHYT là hằng năm người dân chỉ phải đóng một mức nhỏ để mua BHYT, khi đau ốm sẽ được BHYT thanh toán, giảm bớt rủi ro. Thực chất của việc điều chỉnh giá là chuyển các khoản chi trước đây Nhà nước bao cấp trực tiếp cho các BV vào giá, sử dụng phần ngân sách này để hỗ trợ các đối tượng tham gia BHYT, do đó sẽ giúp thực hiện lộ trình BHYT toàn dân nhanh hơn", ông Nguyễn Nam Liên nói.

Giá "cao", chất lượng có cải thiện?

Việc điều chỉnh giá dịch vụ y tế là hợp lý nhưng điều đó có gây ảnh hưởng tới cuộc sống của người nghèo hay không? Theo các chuyên gia, hiện nay Nhà nước đã bảo đảm ngân sách để mua thẻ BHYT cho người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn, đặc biệt khó khăn. Từ ngày 1-1-2015, người dân sinh sống ở các xã đảo, huyện đảo được Nhà nước mua thẻ BHYT, người cận nghèo được ngân sách hỗ trợ tối thiểu 70% mệnh giá thẻ BHYT. Hiện nay, 40% đối tượng này đã có thẻ BHYT. Riêng đối với người làm nông, lâm, ngư, diêm nghiệp có mức sống trung bình, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo hỗ trợ tối thiểu 30% mệnh giá BHYT. Thêm vào đó, theo quy định của Luật BHYT sửa đổi, người nghèo được Quỹ BHYT thanh toán 100%, không phải đồng chi trả (trước đây phải đồng chi trả 5%); người cận nghèo được BHYT thanh toán 95% (trước đây phải đồng chi trả 20%).

Giá viện phí tính đủ sẽ khuyến khích các BV triển khai kỹ thuật y tế hiện đại, mua các loại thuốc, vật tư, hóa chất, test, kít xét nghiệm với chất lượng cao hơn, góp phần làm tăng chất lượng của dịch vụ y tế, thúc đẩy công tác xã hội hóa y tế. Hơn nữa, việc điều chỉnh giá dịch vụ góp phần thay đổi hành vi, thái độ phục vụ của đội ngũ nhân viên y tế. "Trước mắt, giá dịch vụ y tế trong năm 2015 sẽ được tính thêm chi phí tiền lương, tức đã tính 4/7 yếu tố. Trước đây, cán bộ y tế hưởng lương nhà nước thì nay, khi giá dịch vụ có thêm yếu tố tiền lương, họ sẽ phải phục vụ tốt hơn để thu hút bệnh nhân, giúp BV có nguồn thu để trả lương cho đội ngũ thầy thuốc", ông Nguyễn Nam Liên nói.

Theo đánh giá, hiện nay tình trạng quá tải BV khiến người bệnh phải chờ đợi lâu, một số cán bộ, nhân viên y tế chưa tận tình với người bệnh. Thêm vào đó, do giá dịch vụ y tế trước đây quá thấp nên người bệnh thường phải mua thêm nhiều loại thuốc, dụng cụ y tế, nghĩa là vừa phải bỏ thêm tiền túi vừa bị phiền hà. Tình trạng này sẽ giảm khi giá dịch vụ được tính đúng. Tuy nhiên, việc điều chỉnh giá dịch vụ chỉ là một yếu tố cần nhằm nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, nhiều người bệnh vẫn băn khoăn: Liệu ngành y tế có thực hiện mạnh mẽ những cải cách thủ tục khám chữa bệnh, rút ngắn thời gian chờ đợi và thống nhất với bảo hiểm để giảm bớt số chữ ký trong việc thanh toán?