Khai hội chùa Hương năm 2013: Đã thấy sự đổi thay tích cực

Quang cảnh lễ khai hội chùa Hương năm 2013. Ảnh: Lê Hiếu

Náo nức trảy hội chùa Hương năm nay được tổ chức với quy mô lớn, sáng qua, hàng vạn khách thập phương đã đổ về đất Hương Sơn  (Mỹ Đức - Hà Nội) trước lúc khai hội nhiều giờ đồng hồ. Ga cáp treo đông nghịt người từ sớm. Lối vào động chính có lúc không còn chỗ len chân. Hàng nghìn người kiên nhẫn đội mưa xuân nặng hạt, nối đuôi nhau trong hành trình hướng lên Hương Tích.

Bến Đục, như bao ngày khai hội chùa Hương vẫn vậy, náo nhiệt từ 3h sáng. Không gian thanh bình trở nên sôi động bởi tiếng xe cộ, tiếng gọi đò, tiếng mái chèo đạp nước, bởi những câu chuyện không đầu không cuối nhưng rất đỗi ấm áp, chân tình giữa những người vừa kịp biết tên nhau. Năm nay, chưa thấy cảnh giành khách quá lố, thay vào đó là sự nhẹ nhàng, những lời chúc may mắn đầu năm. Chị Lê Thị Hân ngồi đợi khách xuống đò bất ngờ nhận được phong bao lì xì từ người khách quen kèm theo lời chúc năm mới gặp nhiều may mắn. Chị Hân nói: "Làm ăn chân chính, phục vụ du khách bằng tấm chân tình, khách sẽ nhớ nhà đò lần sau đi tiếp, đó chính là kế sinh nhai lâu dài. Làm ăn kiểu chộp giật, chèn ép khách chẳng khác nào ăn một bữa no, sau đó nhịn đói chờ một bữa no khác". Chứng kiến sự thay đổi trong cách giao tiếp, ứng xử tại bến Đục, suối Yến, du khách ít nhiều thấy được sự tiến bộ về nhận thức của những người làm công tác phục vụ trong lễ hội chùa Hương năm nay. Ngồi trên thuyền ngắm cảnh non nước, mây trời khoáng đạt, hành trình lễ Phật thanh thản biết bao.

Thuyền đến sân Thiên Trù, từ xa đã nghe tiếng trống rộn vang. Thấp thoáng những màn múa lân, múa công, múa rùa đẹp mắt do những người cao tuổi xã Hương Sơn thể hiện. Đón khách trăm miền là những làn điệu dân ca ngọt ngào, là vẻ đẹp của chùa chiền Việt Nam thông qua 108 tác phẩm trong triển lãm ảnh "Thiền định của ánh sáng"… Đứng tại nơi này, nhớ lại bao mùa hội đã qua, mới thấy hệ thống hàng quán, dịch vụ năm nay trật tự, nền nếp hơn hẳn. Mặt tiền các cửa hàng không vượt quá ranh giới cho phép, tạo thành một đường thẳng nhìn rất đẹp mắt. Nạn ăn xin, cờ bạc, trò xem bói, rút quẻ hầu như không có. Ở những điểm đông người qua lại, công nhân vệ sinh môi trường làm nhiệm vụ thu gom rác không lúc nào ngơi tay.

Núi rừng Hương Sơn giăng hàng băng rôn, khẩu hiệu tuyên truyền, kêu gọi khách hành hương cần giữ gìn vệ sinh môi trường, giữ gìn an ninh trật tự: "Bỏ rác đúng nơi quy định, việc làm nhỏ, ý nghĩa lớn", "Khi mua hàng nhớ thỏa thuận, đề phòng trộm cắp"… Những bảng niêm yết giá vé thắng cảnh, vé xuồng đò treo dọc đường đi tạo cảm giác an toàn cho khách hành hương. Ông Nguyễn Văn Tiến, đến từ xã Nhân Nghĩa, huyện Lý Nhân (Hà Nam) cho biết: "Năm năm liên tiếp đi chùa Hương, năm nay tôi thấy an lòng nhất. Tôi mua 10 gói bánh củ mài về làm quà mà không cần mặc cả vì giá niêm yết rồi".

Du khách thập phương về dự lễ hội chùa Hương. Ảnh: Lê Hiếu

Vào sâu hơn, dù đi cáp treo hay chống gậy bộ hành, khách hành hương vẫn thấy nhiều tấm biển nhắc nhở, kêu gọi khách giữ ý thức văn minh khi tham gia lễ hội. Tại ga Thiên Trù, nhiều người rút tiền lẻ làm "phí" qua đường, bất ngờ có người đến nhắc: "Đây là ga kỹ thuật, đề nghị quý khách không vứt tiền xuống ga này". Trong động Hương Tích, bàn ghi công đức, hòm công đức, bảng biển yêu cầu không cúng rượu, thịt, giò chả, vàng mã, tiền âm phủ được bố trí ở nhiều nơi, nhờ đó hành động vo nhỏ tiền lẻ nhét vào kẽ đá, thậm chí rải trên đường đi để "hối lộ thánh thần" chỉ còn lác đác. "Đụn gạo", "núi vàng", "núi bạc" đã là "của hiếm"… Sự đổi thay, tưởng là nhỏ bé mà để lại ấn tượng đẹp. Nhiều người dự hội ngạc nhiên trước hình ảnh chàng thanh niên Nguyễn Văn Tính (thôn Yến Vỹ, xã Hương Sơn) miệt mài nhặt, quét rác phía sau "đụn gạo" trong động. Mỗi khi có người hỏi về hành động của mình, Tính cười hiền: "Em được phân công làm bảo vệ ở đây, thấy rác vứt bừa bãi nên em dọn luôn, vừa giữ gìn vệ sinh môi trường, vừa là cách tuyên truyền, kêu gọi người dân hãy vứt rác đúng nơi quy định".

Không thể phủ nhận sự thay đổi theo hướng văn minh, tiến bộ ở di tích "đẹp nhất trời Nam" trong ngày khai hội, song đâu đó vẫn còn tình trạng người dự hội vô tư xả rác dù thùng rác được đặt khắp nơi. Một vài cửa hàng treo thịt tươi sống lủng lẳng, gây phản cảm. Vẫn có cảnh chủ kinh doanh dịch vụ đồ lễ trước động Hương Tích lấn đường đi… Lễ hội chùa Hương có số người dự hội đông, kéo dài, trong khi lối vào khu di tích chỉ có một đường duy nhất, việc khắc phục những mặt trái của lễ hội là điều khó khăn.

Tuy thế, năm nay, lãnh đạo huyện Mỹ Đức khẳng định quyết tâm duy trì nếp sống văn minh trong lễ hội chùa Hương. Ông Nguyễn Văn Hậu, Phó Chủ tịch UBND huyện Mỹ Đức, Trưởng BTC lễ hội chùa Hương 2013 khẳng định: Sau ngày khai hội, BTC sẽ quyết liệt chấn chỉnh tình trạng treo thịt tươi sống trước cửa hàng ăn, hộ nào cố tình vi phạm sẽ bị xử phạt theo quy định. Phát hiện trường hợp nào ép khách hành hương, BTC sẽ xử lý thật nghiêm. Nhằm bảo đảm an ninh, an toàn cho lễ hội, BTC duy trì lực lượng phục vụ lên tới gần 600 người (không kể người lái xuồng đò), trong đó có 200 công an trực ở 15 chốt quan trọng; thường xuyên phối hợp với các ngành chức năng tiến hành thanh, kiểm tra đột xuất; tiếp tục tuyên truyền về giá trị, ý nghĩa của lễ hội chùa Hương tới các tầng lớp nhân dân…

Từ mùng 2 Tết đến ngày khai hội mùng 6 tháng Giêng, khu danh thắng Hương Sơn đã đón gần 16 vạn lượt khách, chưa thấy sự cố đáng tiếc. Hy vọng, sự tiến bộ trong khâu tổ chức sẽ được duy trì suốt ba tháng diễn ra xuân hội chùa Hương 2013.

Theo Ban tổ chức lễ hội chùa Hương, trong ngày khai hội, chùa Hương đã đón hơn 50.000 lượt khách. Nhìn chung, du khách về dự hội đều đánh giá cao công tác tổ chức, quản lý lễ hội chùa Hương năm nay, đặc biệt là công tác bảo đảm vệ sinh môi trường. Tuy nhiên, do lượng khách đông, tình trạng ùn ứ tại một số trọng điểm vẫn tái diễn, đặc biệt tại nhà ga cáp treo và trong động Hương Tích. Dự kiến mùa lễ hội năm 2013, chùa Hương đón 1,5 triệu lượt du khách trảy hội.