Duyên dáng nét xưa

Phố phường ngày nay đã đổi thay nhiều như muốn lấn lướt và xóa nhòa những gì còn lại thuộc về quá vãng. Nhưng không biết có phải tính thủ cựu của người phố cổ hay do hoàn cảnh chưa đủ điều kiện để thay thế những chiếc cổng xưa cũ được bằng những vật liệu mới trau chuốt và cầu kỳ hơn.

Trong cái lõi của "băm sáu phố phường" thì ngoài Hàng Bè, Hàng Bạc, phố Nguyễn Quang Bích nối góc chợ Hàng Da với Phùng Hưng còn lưu giữ nhiều kỷ vật Hà Nội qua những cánh cổng xưa cũ. Đi dọc con phố này, không hiếm gặp những cánh cổng nhà cũ, có cái bằng gỗ, có cái bằng sắt vừa mang dáng dấp của phong cách kiến trúc Đông Dương vừa có phong cách cổ điển Hà Nội.

Những chiếc cổng của những ngôi biệt thự ngày xưa vẫn tồn tại sau bao biến thiên lịch sử. Cánh cổng ngôi nhà là nơi chứng kiến biết bao sự chia ly, bấy nhiêu cuộc đoàn tụ cảm động để lại bao điều muốn nói trong sự hiện hữu hôm nay. Cổng nhà bằng gỗ tán đinh, cổng nhà có hoa sắt vút cao với những đường nét mềm mại thể hiện một phong cách kiến trúc từ đầu thế kỷ trước.

Từ phố Thụy Khuê đến vùng ngoại thành cũng là nơi còn lưu dấu nhiều nét xưa trong từng cổng làng, từng cổng nhà. Không chỉ có ở làng cổ Đường Lâm, làng cổ Cự Đà… mà nhiều ngõ xóm làng quê Hà Nội cũng còn lưu giữ những chiếc cổng mang dấu ấn kiến trúc cổ. Hiện vẫn chưa có một công trình khoa học nào nghiên cứu và đánh giá những giá trị của những chiếc cổng xưa cũ, không biết chúng tồn tại từ bao giờ... nhưng chắc chắn một điều sự tồn tại kỳ diệu của những nét xưa đó khiến ai bắt gặp đều cảm nhận được một thoáng bâng khuâng trong lòng.

Một đoạn phố Phùng Hưng gần đó cũng còn tồn tại một vài cánh cổng cũ kỹ của những ngôi nhà dáng dấp biệt thự ngày xưa. Ngay trên phố Chân Cầm vẫn còn ngôi nhà giữ nguyên chiếc cổng sắt tán đinh chứ không cầu kỳ mối hàn như ở một ngôi biệt thự cổ hoành tráng 3 tầng ở đầu phố.

Trên phố Hàng Bông gần với ngã tư Phủ Doãn, giữa phố Hàng Bè nơi trước đây là Trường Tiểu học Bắc Sơn, hay đoạn phố Nguyễn Thiệp gần với cầu chui đường sắt trên cao còn lưu giữ những chiếc cổng nhà xây bằng gạch mang dáng dấp của cổng làng.

Những nét cổ xưa của Hà Nội hào hoa năm nào giờ duyên dáng bên những ngôi nhà chọc trời, những cây cầu mới, những con đường rộng lớn... trong cuộc sống đô thị hôm nay.