Thất nghiệp toàn cầu đang gia tăng trở lại

Một phần tư lượng gia tăng thất nghiệp toàn cầu trong năm 2012 thuộc các nền kinh tế phát triển. Ba phần tư còn lại rải rác ở các khu vực khác trên thế giới với những tác động tương đối tại các nền kinh tế đang phát triển ở Đông Á, Nam Á và khu vực Châu Phi hạ Sahara.

Theo báo cáo Xu hướng Việc làm Toàn cầu 2013, số người thất nghiệp trên thế giới tăng thêm 4,2 triệu trong năm 2012 lên mức 197 triệu người, và tỷ lệ thất nghiệp là 5,9%.

Tổng Giám đốc ILO Guy Rider cho biết: “Triển vọng kinh tế không chắc chắn và chính sách chưa đủ tầm đã làm yếu đi tổng cầu, kiềm chế đầu tư và thuê mướn. Điều này đã kéo dài quá trình tụt dốc của thị trường lao động ở nhiều quốc gia, tạo việc làm suy giảm và gia tăng thời gian thất nghiệp, ngay cả ở một số nước trước đây vốn có tỷ lệ thất nghiệp thấp và thị trường lao động năng động.”

Ông nói: “Đồng thời, nhiều công việc mới đòi hỏi những kỹ năng mà những người tìm việc không có. Các chính phủ nên tăng cường hỗ trợ các hoạt động đào tạo lại kỹ năng nhằm giải quyết độ vênh giữa kỹ năng được đào tạo và nhu cầu của thị trường. Thanh niên đặc biệt bị ảnh hưởng bởi sự khập khiễng này.”

Báo cáo cho thấy tỷ lệ người lao động nghèo tiếp tục giảm nhưng với tốc độ chậm hơn trước cuộc khủng hoảng.

Giai cấp lao động trung lưu đang gia tăng ở các nền kinh tế mới nổi. Đây có thể là một nhân tố kích thích nền kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, hiện tại, sức mua của nhóm này chưa thể bù lại mức tăng trưởng thấp trong các nền kinh tế phát triển.

Tương lai ảm đạm, đặc biệt đối với lao động trẻ

Trong tương lai vừa, dự báo mức độ hồi phục kinh tế toàn cầu không đủ mạnh để giảm nhanh tỷ lệ thất nghiệp, và số lao động tìm việc sẽ tăng lên hơn 210 triệu người trong vòng 5 năm tới.

Tình hình thị trường lao động vẫn tiếp tục đặc biệt ảm đạm đối với lao động trẻ. Gần 74 triệu người độ tuổi từ 15 đến 24 trên thế giới không có việc làm, tỷ lệ thất nghiệp trẻ ở mức 12,6%.

Điều đáng quan ngại đặc biệt là ngày càng nhiều lao động trẻ phải chịu thất nghiệp dài hạn. Khoảng 35% lao động trẻ thất nghiệp ở các nền kinh tế phát triển không có việc làm trong vòng 6 tháng hoặc dài hơn. Kết quả là, càng nhiều thanh niên trở nên chán nản và rời bỏ thị trường lao động.

Khi thanh niên phải chịu đựng thời gian thất nghiệp kéo dài như vậy hoặc phải rời thị trường lao động ở giai đoạn đầu của sự nghiệp sẽ khiến cả tương lai lâu dài bị ảnh hưởng. Điều đó làm xói mòn những kỹ năng nghề nghiệp và xã hội của họ, và họ không có cơ hội tiếp nhận kinh nghiệm làm việc thực tế.

Sự cách biệt giữa các khu vực về thất nghiệp trẻ có khả năng sẽ tăng lên. Trong 5 năm tới, tình hình dự báo sẽ khả quan hơn đôi chút ở các nền kinh tế phát triển, nhưng thất nghiệp trẻ sẽ gia tăng ở các nền kinh tế mới nổi ở Đông Âu, Đông và Đông Nam Á, và Trung Đông.

Tổng Giám đốc Ryder nhấn mạnh rằng các nhà hoạch định chính sách cần phải cùng nhau tìm được lời giải cho cuộc khủng hoảng.

Ông nói: “Bản chất toàn cầu của cuộc khủng hoảng có nghĩa là các quốc gia không thể tự mình giải quyết hậu quả chỉ với các biện pháp trong nước. Mức độ không chắc chắn cao – nguyên nhân kiềm chế đầu tư và tạo việc làm, sẽ không thể giảm bớt nếu các quốc gia đưa ra những giải pháp mâu thuẫn với nhau.”

Theo báo cáo, các nhà hoạch định chính sách đồng thời nên giải quyết 3 vấn đề liên đới với nhau – phối hợp hành động để hỗ trợ tổng cầu, đặc biệt thông qua đầu tư công khi đầu tư của tư nhân vẫn còn dè dặt; giải quyết sự khập khiễng đang gia tăng trong thị trường lao động thông qua các chương trình đào tạo và đào tạo lại kỹ năng; và tập trung vào vấn đề thất nghiệp trẻ.

Một số chương trình đảm bảo việc làm hoặc đào tạo các nhóm thanh niên trọng điểm đã đem lại thành công ở một số quốc gia châu Âu. Các mô hình này đều có kinh khí không cao.

Ông Ryder nhận định: “Chi phí của sự trì trệ, của việc để tình trạng thất nghiệp dài hạn gia tăng và thanh niên ngày càng bị tách khỏi xã hội, sẽ còn lớn hơn nhiều".