Bộ máy trong sạch, liêm chính thì sẽ không có chuyện sai sót

Kiến nghị giám sát 2 trong 4 nội dung

Sáng 25/7, báo cáo trước Quốc hội (QH) về kết quả tình hình thực hiện Chương trình giám sát năm 2016, Tổng thư ký QH Nguyễn Hạnh Phúc cho biết, mặc dù năm 2016 có nhiều khó khăn nhưng chương trình giám sát của QH vẫn được thực hiện theo đúng kế hoạch đề ra; nội dung chương trình phù hợp, cơ bản đáp ứng được yêu cầu của đại biểu QH, sự mong đợi của cử tri, bám sát tình hình thực tế.

Các chuyên đề được lựa chọn đều là những vấn đề bức xúc, được cử tri quan tâm, thiết thực đối với tình hình phát triển kinh tế-xã hội của đất nước. Các hoạt động giám sát thường xuyên như giám sát văn bản quy phạm pháp luật, xem xét các báo cáo, giải quyết khiếu nại, tố cáo vẫn tiếp tục được triển khai theo đúng kế hoạch, đóng góp vào kết quả hoạt động giám sát chung của QH.

Tổng thư ký QH Nguyễn Hạnh Phúc cũng trình bày dự kiến chương trình giám sát của QH năm 2017. Cụ thể, trên cơ sở dự kiến số lượng, tiêu chí lựa chọn và nghiên cứu ý kiến kiến nghị của các cơ quan, Ủy ban thường vụ QH đề nghị xem xét, quyết định 2 trong 4 nội dung sau:

Việc thực hiện chính sách, pháp luật về an toàn thực phẩm giai đoạn 2011 – 2016 (giao Uỷ ban Khoa học, công nghệ và môi trường chủ trì, phối hợp với Ủy ban về các vấn đề xã hội giúp về nội dung giám sát);

Việc thực hiện chính sách, pháp luật về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2016 (giao Ủy ban Pháp luật giúp chủ trì về nội dung giám sát);

Việc thực hiện chính sách, pháp luật về đầu tư và khai thác các công trình giao thông theo hình thức hợp đồng xây dựng-kinh doanh-chuyển giao (BOT), xây dựng, chuyển giao (BT) và hợp tác công tư (PPP) (giao Uỷ ban Kinh tế giúp chủ trì về nội dung giám sát);

Việc thực hiện chính sách, pháp luật đối với ngư dân gắn với phát triển kinh tế biển và bảo đảm quốc phòng, an ninh (giao Uỷ ban Quốc phòng và an ninh giúp chủ trì về nội dung giám sát).

Trong phần thảo luận sau đó, đa phần các đại biểu đều cho ý kiến tập trung vào lĩnh vực an toàn thực phẩm và cải cách tổ chức bộ máy hành chính.

"Đất có thổ công, sông có hà bá" nhưng vẫn có... "ai oán"

Nêu ý kiến tại hội trường, đại biểu Nguyễn Sỹ Cương (Ninh Thuận) cho rằng, 4 nội dung mà Uỷ ban Thường vụ QH trình đều đã được nghiên cứu kỹ. Nhìn tổng thể, đây đều là những vấn đề bức xúc, có điểm chung từ sự vận hành của bộ máy nhà nước và thực thi công vụ của đội ngũ công chức.

“Bộ máy nhà nước không tự thân làm điều gì mà là do sự vận hành của cán bộ công chức, viên chức. Nếu bộ máy cán bộ công chức chuẩn mực, sẽ không có tình trạng phá rừng nghiêm trọng ở nhiều nơi, không có sự cấp khống giấy chứng nhận, không để tình trạng thực phẩm bẩn tràn lan” – ông Nguyễn Sỹ Cương nhấn mạnh.

ĐB này nêu rõ, giám sát bộ máy cải cách hành chính nhà nước cần đi vào cụ thể: làm rõ các quy định của pháp luật về trách nhiệm của cán bộ, công chức trong thực thi công vụ, từ đó mới giúp thúc đẩy tăng trưởng niềm tin ở người dân đối với Chính phủ.

Đồng tình với các tiêu chí lựa chọn chuyên đề giám sát năm 2017, ĐB Bùi Văn Phương (Ninh Bình) cho rằng, hiện nay có quá nhiều vấn đề đặt ra trong đời sống, nhưng trong phạm vi một năm và khả năng thực thi của các cơ quan, cần lựa chọn vấn đề thiết thực nhất, cử tri quan tâm nhiều nhất, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống.

Đối với nội dung thực hiện chính sách pháp luật về cải cách bộ máy hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2016, ĐB Phương thẳng thắn nêu: "Nếu chúng ta có một bộ máy nhà nước trong sạch, vững mạnh, liêm chính thì chắc chắn không để xảy ra những chuyện sai sót".

"Hiện nay, bộ máy tổ chức Nhà nước của chúng ta là đầy đủ, chức năng,  nhiệm vụ được quy định theo pháp luật là đầy đủ, nói như các cụ thì "đất có thủ công, sông có hà bá",  tức là quản lý đủ hết, nhưng tại sao xảy ra nhiều chuyện để người dân ai oán? Chúng ta để người dân ăn bẩn, ảnh hưởng đến sức khoẻ , để môi trường ô nhiễm... là cán bộ của chúng ta không làm tròn trách nhiệm. Chúng ta rất buồn khi báo chí nói "ăn không từ thứ gì" và bây giờ xuất hiện thêm "bán không từ thứ gì"", đại biểu Phương nói.

Đại biểu Phương đề nghị cần xem lại việc quy trách nhiệm cá nhân, không thể cứ để bộ máy làm sai, trách nhiệm lại đổ loanh quanh, dưới đổ cho cấp trên, cấp trên đổ cho cấp dưới; ưu tiên cho chuyên đề giám sát này để bộ máy thật sự trong sạch.

Về giám sát vệ sinh an toàn thực phẩm, ĐB Nguyễn Phước Lộc (TP.HCM) kiến nghị, QH không nên chỉ dừng lại ở giám sát cơ quan quản lý nhà nước, mà phải lấy ý kiến cộng đồng, cử tri liên quan đến chính sách pháp luật. Từ đó, có nghiên cứu để giám sát cộng đồng, phát huy vai trò người dân và có cơ chế bảo hộ nhân dân cùng tham gia giám sát vệ sinh an toàn thực phẩm.

Vụ Formosa: Quốc hội vào cuộc sẽ tiếp thêm sức mạnh

“Người ta cũng đặt câu hỏi tại sao, cho đến nay, các đại biểu QH, các Uỷ ban của QH chưa có ý kiến gì về Formosa? Chí ít phải có thông tin, dự kiến sẽ làm gì, bởi vì đối với nhân dân và cử tri, vấn đề này rất bức xúc, không phải chỉ hiện giờ mà còn kéo dài 70 năm nữa” - ĐB Trương Trọng Nghĩa (Tp.HCM) nêu vấn đề.

Theo đại biểu này, sự cố môi trường hay "thảm hoạ" môi trường do Formosa gây ra đã làm cho bộ phận lớn cử tri rất băn khoăn, bức xúc, mấy tháng qua “ăn không ngon, ngủ không yên".

Trong bốn chương trình giám sát mà Uỷ ban thường vụ QH đề xuất không có cụm từ môi trường. Do đó, ông Nghĩa đề nghị QH bổ sung chuyên đề giám sát chính sách pháp luật về đầu tư trong nước và nước ngoài liên quan đến việc phòng, chống vi phạm pháp luật về bảo vệ tài nguyên, môi trường.

“Nếu đặt ra chuyên đề này, chúng ta sẽ chọn giám sát ở đâu? Có nhiều ý kiến cử tri kiến nghị là phải giám sát Formosa vì đây là thời điểm thuận lợi, dự án này chưa bắt đầu, cho nên việc xem xét xử lý có điểm thuận tiện nhất định”, ĐB Nghĩa gợi mở.

Theo ông Nghĩa, Chính phủ đã có cố gắng lớn, nhập cuộc trong mấy tháng qua để giải quyết hậu quả của vụ Formosa và kết quả ban đầu được nhân dân rất hoan nghênh. Tuy nhiên, đại biểu cho rằng, sự nhập cuộc của QH sẽ tiếp thêm sức mạnh cho Chính phủ, phù hợp với sự phân công, phối hợp giữa các cơ quan quyền lực nhà nước.

Dự kiến, Nghị quyết về Chương trình hoạt động giám sát của QH năm 2017 sẽ được các ĐB biểu quyết thông qua trong chiều 27/7 tới.