Ẩn họa từ lũ rừng ngang

Do địa hình đa dạng, bao gồm cả vùng núi, trung du và đồng bằng nên sau mỗi trận mưa, nước lũ rừng ngang từ tỉnh Hòa Bình dồn về, sông Mỹ Hà chảy qua 5 xã của huyện Mỹ Đức và sông Bùi của huyện Chương Mỹ tiềm ẩn những mối hiểm họa đe dọa tính mạng, tài sản của người dân trong lưu vực. Mới đây, từ ngày 9 đến 12-10, trên địa bàn huyện Chương Mỹ và Mỹ Đức xảy ra mưa lớn, khiến các hồ chứa thủy lợi như: Đồng Sương, Văn Sơn, Miễu (Chương Mỹ), Quan Sơn (Mỹ Đức)… làm nhiệm vụ cắt lũ rừng ngang, mực nước đã vượt dung tích thiết kế. Đặc biệt, cùng thời điểm, do hồ thủy điện Hòa Bình mở nhiều cửa xả đáy khiến mực nước sông Hồng, sông Đáy lên cao, giảm khả năng thoát úng của các sông Bùi, Mỹ Hà...

Theo ông Đặng Văn Triều, Phó Chủ tịch UBND huyện Mỹ Đức, năng lực thoát nước của sông Mỹ Hà hiện đã không đáp ứng được yêu cầu chống lũ rừng ngang. Điển hình, do ảnh hưởng của hai cơn bão và một số trận mưa lớn trong tháng 7, tháng 8-2015 và trận mưa lũ từ ngày 9 đến 12-10-2017, trên tuyến đê này, xuất hiện điểm thẩm lậu dài 20m, đoạn thuộc xã An Tiến và một đoạn nứt dọc dài khoảng 50m tại xã Hùng Tiến...

Tương tự, lũ rừng ngang tràn về đã gây ngập lụt cho các xã nằm ở khu vực hữu ngạn sông Bùi huyện Chương Mỹ. Ông Đặng Viết Xuân, Trưởng phòng Kinh tế huyện Chương Mỹ cho biết, đê bao hữu Bùi được thiết kế để chống lũ rừng ngang, bảo vệ 6 xã Thủy Xuân Tiên, Tân Tiến, Nam Phương Tiến, Mỹ Lương, Hoàng Văn Thụ, Tốt Động và thị trấn Xuân Mai, với cao trình 6,5m, tương ứng báo động II. Tuy nhiên, do nước lũ rừng ngang đổ về quá nhanh và quá lớn, mực nước sông Bùi vượt báo động III khiến tuyến đê hữu Bùi không đủ năng lực chống lũ bị tràn từ 0,2 đến 1m...

Để giảm thiểu thiệt hại do lũ rừng ngang từ tỉnh Hòa Bình đổ về, ông Đặng Văn Triều cho rằng, ngoài việc tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân trong ứng phó thiên tai, bố trí lại khu dân cư, sản xuất, xử lý dứt điểm các vi phạm đê điều, thủy lợi, cần thiết phải triển khai giải pháp công trình kiên cố. Huyện Mỹ Đức đề xuất UBND thành phố hỗ trợ kinh phí đầu tư nâng cấp hệ thống đê hồ Quan Sơn - Tuy Lai; đầu tư đê hồ Quan Sơn đoạn từ Cầu Dậm đến địa phận tỉnh Hòa Bình, với chiều dài khoảng 1.600m và đoạn thôn Thanh Lợi xã Hồng Sơn chiều dài khoảng 300m. Đồng thời đề xuất thành phố bố trí ngân sách kè chống sạt lở sông Bùi - sông Đáy, đoạn xã Phúc Lâm; gia cố một số đoạn đê Mỹ Hà trên địa phận xã Hùng Tiến, An Tiến…

Từ thực tiễn của địa phương, UBND huyện Chương Mỹ cũng đề nghị sở, ngành liên quan tham mưu UBND thành phố tiếp tục đầu tư sửa chữa, nâng cấp cao trình tuyến đê hữu Bùi, hữu Đáy, sửa chữa, bảo đảm an toàn các hồ chứa thủy lợi, đáp ứng yêu cầu cắt lũ rừng ngang; đồng thời, đẩy nhanh tiến độ triển khai Quy hoạch phòng chống lũ và đê điều trên hệ thống sông Đáy…

Trong buổi kiểm tra, chỉ đạo công tác khắc phục hậu quả trận mưa lũ tại huyện Mỹ Đức và Chương Mỹ, lãnh đạo Thành ủy, HĐND, UBND thành phố đã giao các sở, ngành liên quan khẩn trương kiểm tra, đề xuất thành phố các phương án đầu tư theo hướng bền vững, với mục tiêu cao nhất là bảo đảm an toàn về tính mạng, tài sản của nhân dân, ứng phó biến đổi khí hậu, giảm thiệt hại do thiên tai gây ra…