Theo dõi Báo Hànộimới trên

Phủ bóng đen lên tiến trình hòa bình Trung Đông

Thùy Dương| 08/12/2017 06:30

(HNM) - Sự kiện Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố chính thức công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel và sẽ chuyển Đại sứ quán Mỹ về thành phố này đặt ra thách thức nghiêm trọng đối với các nỗ lực thúc đẩy hòa bình Trung Đông vốn đang đình trệ.

Thành phố Jerusalem được Mỹ chính thức công nhận là thủ đô của Israel.


Phát biểu trong cuộc họp báo diễn ra ngày 6-12 (giờ địa phương) tại Nhà Trắng, Tổng thống D.Trump cho rằng, quyết định này sẽ có lợi nhất cho nước Mỹ. Theo ông chủ Nhà Trắng, Luật Đại sứ quán Jerusalem được Quốc hội Mỹ thông qua năm 1995 đã liên tục bị các chính quyền tiền nhiệm trì hoãn thực thi vì quan ngại sẽ gây phương hại nỗ lực đàm phán thỏa thuận hòa bình Trung Đông. Việc đơn phương công nhận Jerusalem là hành động hiện thực hóa một trong những cam kết tranh cử của Tổng thống D.Trump. Tuy nhiên, bước đi nói trên được xem là sự đảo ngược chính sách mà Washington thực thi nhiều thập kỷ qua đối với tiến trình hòa bình Trung Đông, đồng thời có nguy cơ gây bất ổn khu vực, cản trở giải pháp hai nhà nước giữa Israel và Palestine.

Lâu nay, quy chế đối với Jerusalem là một trong những vấn đề gai góc nhất trong cuộc xung đột kéo dài nhiều thập kỷ qua giữa hai dân tộc này. Israel chiếm đóng khu Bờ Tây và Đông Jerusalem sau cuộc chiến tranh kéo dài 6 ngày vào năm 1967, sau đó sáp nhập vùng lãnh thổ Đông Jerusalem, động thái chưa bao giờ được cộng đồng quốc tế công nhận. Trong khi đó, Palestine nuôi khát vọng đưa Đông Jerusalem thành thủ đô tương lai của nước này. Các quốc gia Arab cũng coi Jerusalem là “một thành phố Hồi giáo và Arab có niên đại 1.500 năm”, là thánh địa thiêng liêng đối với cộng đồng Hồi giáo trên khắp thế giới.

Cho đến nay, cộng đồng quốc tế đều cho rằng quy chế cuối cùng với thành phố này phải được quyết định thông qua các thỏa thuận giữa Israel và Palestine. Thế nên, hành động đơn phương của Mỹ chắc chắn sẽ đặt ra rất nhiều câu hỏi liên quan đến hòa bình và an ninh tại khu vực. Chuyên gia Ilan Goldenberg, Giám đốc chương trình An ninh Trung Đông thuộc Trung tâm An ninh Mỹ cho rằng, quyết định mới đã gây cản trở nỗ lực tìm kiếm giải pháp hòa bình giữa Israel và Palestine mà chính ông D.Trump đang theo đuổi, có thể dẫn tới hàng loạt cuộc biểu tình và bạo động trên diện rộng. Chỉ ít phút sau khi tuyên bố trên được đưa ra, Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas đã có phát biểu khẳng định Mỹ không còn vai trò gì trong tiến trình hòa bình khu vực. Phong trào Hồi giáo Hamas, hiện đang nắm quyền kiểm soát Dải Gaza, cảnh báo quyết định của Mỹ sẽ "mở ra cánh cửa địa ngục" đối với các lợi ích của Washington tại Trung Đông.

Quyết định của ông chủ Nhà Trắng cũng vấp phải sự phản đối từ nhiều quốc gia trên thế giới. Saudi Arabia coi đây là một lời tuyên bố "thiếu trách nhiệm và không công bằng". Jordan bày tỏ sự phản đối và cho rằng bước đi này là "vô hiệu lực". Trong khi đó, Canada cho biết sẽ không chuyển đại sứ quán từ Tel Aviv về Jerusalem, đồng thời khẳng định giữ vững lập trường ủng hộ giải quyết tranh chấp vùng đất Jerusalem như một phần của thỏa thuận hòa giải chung giữa Israel và Palestine. Cùng chung quan điểm với Mexico coi Tel Aviv là thủ đô của Israel, Malaysia nhấn mạnh, động thái này sẽ chấm dứt "tất cả những nỗ lực" hướng tới việc giải quyết vấn đề Palestine cũng như sẽ "gây ra những hậu quả nghiêm trọng" cho sự ổn định của Trung Đông và "kích động những tư tưởng gây khó khăn hơn cho nỗ lực chống khủng bố". Trong khi Ngoại trưởng Indonesia Retno Marsudi lên án quyết định của Tổng thống D.Trump thì Singapore "tái khẳng định sự ủng hộ lâu dài và kiên định đối với giải pháp hai nhà nước" cho xung đột Israel - Palestine.

Là khu vực chiến lược nhưng đầy bất ổn, bất kỳ sự thay đổi nào về chính sách của Mỹ đều có nguy cơ phủ bóng đen lên triển vọng đạt được một thỏa thuận hòa bình nhằm giải quyết cuộc xung đột dai dẳng nhất tại Trung Đông. Với quyết định mới nhất của Tổng thống D.Trump, sẽ rất khó để các bên tin tưởng rằng Mỹ sẽ tiếp tục có sáng kiến tích cực nhằm tháo gỡ những mâu thuẫn dai dẳng giữa Israel và Palestine.

(0) Bình luận
Đừng bỏ lỡ
Phủ bóng đen lên tiến trình hòa bình Trung Đông

(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.