Thực hiện nghiêm quy định của luật để không mắc những hạn chế cũ

Báo cáo tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết, tính từ kỳ họp thứ tư của Quốc hội khóa XIV đến nay, Quốc hội đã thông qua 13 văn bản (13 luật) do Chính phủ trình. Hiện, Chính phủ đang chỉ đạo các bộ, ngành tích cực soạn thảo, hoàn thiện các dự án luật đã được đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2018 và Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2019.

Tính từ tháng 8-2017 đến tháng 8-2018, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các bộ, cơ quan ngang bộ có nhiệm vụ xây dựng, ban hành 204 văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành các luật, pháp lệnh, nghị quyết của Quốc hội. Trong đó, 152 văn bản quy định chi tiết các luật, nghị quyết đã có hiệu lực; 52 văn bản quy định chi tiết thi hành các luật, nghị quyết sẽ có hiệu lực trong năm 2019. Tính đến ngày 15-8-2018, đã ban hành 140/152 văn bản, đạt 92,11%, còn 12 văn bản nợ chưa ban hành.

Thảo luận tại phiên họp, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao báo cáo của Chính phủ, đồng thời chỉ ra một số tồn tại, hạn chế cần sớm khắc phục như: Việc thiếu đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật dẫn đến số lượng luật phải sửa khá nhiều; tình trạng một luật ban hành cần nhiều văn bản hướng dẫn kèm theo nên tình trạng “luật chờ nghị định” vẫn còn; chất lượng một số dự án luật chưa bảo đảm cả về sự chuẩn bị, nội dung, thời gian trình; việc đánh giá tác động của nhiều dự án luật còn hình thức...

Đặc biệt, nhiều đại biểu băn khoăn về việc hệ thống pháp luật thiếu ổn định, thay đổi liên tục. Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho rằng, nhiều luật tồn tại không quá 5 năm, trong khi thực tế cơ bản luật đó không có vấn đề gì. Do đó, cần tính toán kỹ để bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật, tập trung vào những luật cụ thể hóa Hiến pháp năm 2013, những luật đã tốt, có khiếm khuyết không đáng kể thì tiếp tục thực hiện, tránh sửa đổi liên tục.

Một vấn đề nữa được các đại biểu quan tâm là theo báo cáo của Bộ Tư pháp, qua công tác kiểm tra văn bản theo thẩm quyền, các bộ, cơ quan ngang bộ và địa phương đã phát hiện 5.639 văn bản trái pháp luật (gồm 1.236 văn bản quy phạm pháp luật trái pháp luật về thẩm quyền ban hành và nội dung; 3.829 văn bản quy phạm pháp luật sai sót về căn cứ pháp lý, thể thức và kỹ thuật trình bày văn bản; 574 văn bản không phải là văn bản quy phạm pháp luật nhưng có chứa quy phạm pháp luật). Khẳng định đây là vấn đề xuất hiện từ nhiều năm trước đây chứ không chỉ riêng năm 2017, đại biểu cho rằng, việc đánh giá hậu quả của việc thi hành văn bản đó cũng như xem xét trách nhiệm của cán bộ, công chức tham mưu, soạn thảo, thẩm định, ban hành văn bản chưa quyết liệt.

Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu nêu rõ, để bảo đảm tính ổn định, thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật, phải quán triệt ngay từ khâu lập chương trình đến soạn thảo, thẩm tra, rà soát kỹ thuật trước khi ban hành. Các khâu này phải được thực hiện nghiêm theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, để không lặp lại những hạn chế cũ.

* Cùng ngày, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi hành án hình sự.