Mùa hè năm nay, nắng nóng ra sao?

- Ông đánh giá như thế nào về đợt nắng nóng vừa xảy ra trong tháng 4 này?

- Từ ngày 19-4 đến nay, các tỉnh, thành phố ở khu vực Bắc Bộ, Trung Bộ đã xảy ra đợt nắng nóng diện rộng, nhiệt độ cao nhất trong ngày đạt mức 36-39 độ C; một số nơi cao hơn 41 độ C như: Tây Hiếu (tỉnh Nghệ An) 42,2 độ C, Hương Khê (tỉnh Hà Tĩnh) 43,4 độ C, Tuyên Hóa (tỉnh Quảng Bình) 43 độ C... Nhiệt độ trung bình trong tháng 4 tại khu vực Bắc Bộ cao hơn trung bình nhiều năm 2-3 độ C; các tỉnh từ Thanh Hóa đến Thừa Thiên - Huế là 3-4 độ C; các tỉnh Nam Bộ và Tây Nguyên là 0,5-1,5 độ C.

Cũng trong tháng 4 này, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia đã ghi nhận nhiệt độ trung bình ở một số nơi tăng cao, đạt mức kỷ lục so với cùng kỳ nhiều năm. Cụ thể, tại Hà Nội, nhiệt độ trung bình tháng 4-2019 tăng 2,2 độ C so với tháng 4-2003; tăng 2,4 độ C so với năm 2012; tăng 3,1 độ C so với năm 2015. Còn tại thành phố Vinh (tỉnh Nghệ An), nhiệt độ trung bình tháng 4 tăng 4,1 độ C so với cùng kỳ trung bình nhiều năm… Như vậy, nền nhiệt trên các khu vực trong tháng 4 đều cao hơn so với trung bình nhiều năm, đặc biệt là khu vực Trung Bộ.

Trong đợt nắng nóng này, nhiều trạm ở Bắc Bộ và Trung Bộ có nhiệt độ cao nhất, vượt mức đã từng quan trắc được trong tháng 4. Cụ thể, nhiệt độ cao nhất ngày 20-4 tại Trạm Láng (thành phố Hà Nội) là 38,9 độ C, vượt kỷ lục 38,5 độ C xác lập vào tháng 4-1919; tại Trạm Yên Châu (tỉnh Sơn La) là 41,4 độ C, vượt kỷ lục 40,4 độ C xác lập vào tháng 4-1984... Đặc biệt, tại Trạm Hương Khê (tỉnh Hà Tĩnh) nhiệt độ cao nhất ngày 20-4 vừa qua lên tới 43,4 độ C (mức nhiệt cao nhất trong lịch sử nhiệt độ đo được ở Việt Nam từ trước đến nay)…

Nguyên nhân chính gây ra đợt nắng nóng gay gắt diện rộng này ở Bắc Bộ và Trung Bộ là do vùng thấp nóng phía Tây hoạt động mạnh, kết hợp với hiệu ứng gió phơn tác động...

- Vậy ông nhận định như thế nào về tình hình nắng nóng trong mùa hè năm nay?

- Chúng tôi nhận định, các tháng mùa hè năm nay nền nhiệt trung bình có xu hướng cao hơn trung bình nhiều năm khoảng 0,5-1 độ C. Với nhận định đó thì nhiệt độ trong các đợt nắng nóng cũng đạt mức cao (phổ biến 39-41 độ C và có thể xuất hiện thêm các kỷ lục mới ở các trạm, tuy nhiên nhiệt độ 43 độ C khó có thể lặp lại). Các đợt nắng nóng còn lại tập trung nhiều trong tháng 5 ở phía Tây Bắc Bộ; từ tháng 5-6 ở phía Đông Bắc Bộ; từ tháng 4-8 tại khu vực Bắc Trung Bộ và Trung Trung Bộ.

- Đối với khu vực thành phố Hà Nội, nhiệt độ, nắng nóng năm nay như thế nào, thưa ông?

- Từ tháng 5 đến tháng 10-2019, nhiệt độ trung bình của khu vực thành phố Hà Nội đạt mức 27,5-28,5 độ C, cao hơn so với trung bình nhiều năm 0,1-0,6 độ C. Mùa hè này, thành phố Hà Nội có khả năng xuất hiện 5-7 đợt nắng nóng (từ 2 ngày trở lên); trong đó có
1-2 đợt nắng nóng gay gắt và đặc biệt gay gắt. Nhiệt độ cao nhất tuyệt đối phổ biến ở mức 38-40 độ C; riêng khu vực nội thành do hiệu ứng đảo nhiệt đô thị nên có thể đạt mức 39-41 độ C, thậm chí có thời điểm lên tới 50 độ C. Các đợt nắng nóng này xuất hiện chủ yếu từ nửa cuối tháng 5 đến đầu tháng 7.

- Để giảm thiệt hại do nắng nóng gây ra, ông có khuyến cáo gì?

- Nắng nóng không chỉ gây ảnh hưởng sức khỏe con người mà còn tác động đến phát triển kinh tế, xã hội. Vì vậy, để hạn chế thiệt hại do nắng nóng gây ra, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia thường xuyên cung cấp tình hình thời tiết cho các cơ quan báo chí và Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn các cấp để chuyển tải đến nhân dân. Vì vậy, các địa phương và người dân cần thường xuyên theo dõi để sẵn sàng triển khai các phương án phòng ngừa…

- Trân trọng cảm ơn ông!