Hà Nội: Chất lượng không khí kém do điều kiện khí tượng thay đổi

- Kết quả quan trắc không khí tại 10 trạm quan trắc trên địa bàn thành phố Hà Nội thời gian gần đây luôn ở mức kém. Ông có thể cho biết rõ hơn?

- Theo số liệu ghi nhận tại 10 trạm quan trắc không khí trên địa bàn thành phố, từ ngày 13 đến 17-9, chỉ số chất lượng không khí (AQI) ở nhiều trạm nằm trong ngưỡng kém (màu cam, AQI từ 101-200). Đặc biệt là tại các trạm quan trắc giao thông như: Minh Khai, Hàng Đậu, Phạm Văn Đồng, chỉ số đo được thường xuyên ở mức kém. Riêng 2 ngày 16 và 17-9, AQI tại 10 trạm quan trắc đều ở mức kém. 

So với cùng kỳ năm 2018, chất lượng không khí năm 2019 tại Hà Nội có nhiều biến động hơn: Xuất hiện các thời điểm AQI giảm xuống thấp (như ngày 1 và 10-9) và tăng cao đột biến ở những ngày gần đây.

- Nguyên nhân của hiện tượng này là do đâu, thưa ông?

- Có 3 yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng không khí, đó là: Lượng phát thải cục bộ từ hoạt động giao thông, xây dựng; các chất ô nhiễm được vận chuyển từ nơi khác đến và điều kiện khí tượng. Chi cục Bảo vệ môi trường Hà Nội đã theo dõi dữ liệu quan trắc không khí, điều kiện khí tượng và mật độ giao thông vào những ngày xuất hiện mưa rào và dông. Kết quả cho thấy, vào thời gian cao điểm, mật độ giao thông tăng cao nhưng chất lượng không khí vẫn duy trì ở mức ổn định, không ảnh hưởng đến sức khỏe. Hoặc có những thời điểm mật độ giao thông thấp, không có mưa, lặng gió, nhưng nồng độ bụi lại tăng cao. Do vậy, có thể thấy, chất lượng không khí phụ thuộc rất nhiều vào nguồn phát thải và điều kiện khí tượng.

Trong những ngày gần đây, điều kiện khí tượng ở Hà Nội có sự thay đổi: Đêm và ngày không có mưa, lặng gió, hướng gió không cụ thể (quẩn gió); nhiệt độ ngày và đêm chênh lệch lớn; vào sáng sớm, Hà Nội luôn xuất hiện sương mù thấp bao phủ, cản trở lưu thông không khí… Các yếu tố này khiến các chất ô nhiễm không thoát lên cao để pha loãng và phát thải, mà bị giữ lại gần mặt đất, gây gia tăng ô nhiễm.

- Trong điều kiện như vậy, người dân cần làm gì để bảo vệ sức khỏe, thưa ông?

- Với chỉ số không khí ở mức kém (nhóm màu cam), cơ quan chức năng khuyến cáo người già, trẻ em và những người mắc bệnh hô hấp cần hạn chế thời gian ở ngoài trời. Nếu ở mức xấu (nhóm màu đỏ), người già, trẻ nhỏ tránh ra ngoài; những người khác hạn chế ở ngoài trời, nếu phải ra ngoài thì nên sử dụng khẩu trang đạt chuẩn để chống bụi mịn (PM2.5).

- Xin ông cho biết, tình trạng chất lượng không khí kém như hiện nay sẽ kéo dài bao lâu?

- Hiện nay, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội chưa có công cụ cũng như phương tiện để dự báo chất lượng không khí. Tuy nhiên, nếu hiện tượng sương mù không xuất hiện thì chất lượng không khí sẽ được cải thiện hơn.

- Để cải thiện chất lượng không khí, theo ông, Hà Nội cần phải làm gì?

- Có thể khẳng định, những năm gần đây, thành phố đã triển khai rất nhiều giải pháp nhằm cải thiện chất lượng môi trường không khí như: Trồng hơn 1 triệu cây xanh; đầu tư hạ tầng và hệ thống giao thông công cộng, khuyến khích người dân sử dụng các phương tiện công cộng, hạn chế sử dụng phương tiện cá nhân; thay thế xăng A92 bằng xăng E95; hạn chế, tiến tới ngừng sử dụng bếp than tổ ong…

Tuy nhiên, một số việc được thực hiện chưa triệt để, như: Còn tình trạng đốt rơm rạ trên đồng ruộng; lượng phương tiện cá nhân tham gia giao thông còn lớn; các công trình xây dựng còn phát sinh bụi bẩn... Do vậy, thời gian tới, rất cần các cơ quan chức năng vào cuộc thanh tra, kiểm tra, xử lý các vi phạm về môi trường quyết liệt hơn. Bên cạnh đó, mỗi người dân, gia đình cần nâng cao hơn nữa ý thức bảo vệ môi trường. Có như vậy, chất lượng không khí ở Hà Nội sẽ được cải thiện và trong lành hơn.

- Trân trọng cảm ơn ông!