Theo dõi Báo Hànộimới trên

FTA giữa Ukraine và EU có hiệu lực: Không là phép màu

Quỳnh Chi| 03/01/2016 06:11

(HNM) - Thế giới đã bước vào năm mới 2016 với nhiều dự đoán cho rằng, sẽ có những thách thức và biến đổi mang tính bước ngoặt, từ tình hình Biển Đông, bầu cử ở Mỹ, giá dầu lao dốc không phanh...


Một trong những sự kiện cho thấy mức độ gia tăng căng thẳng tại Châu Âu sẽ tiếp diễn trong thời gian tới là việc Hiệp định về Khu vực thương mại tự do (FTA) giữa Ukraine và Liên minh Châu Âu (EU) bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1-1. Theo đó, 97% danh mục hàng hóa sẽ được miễn thuế khi xuất - nhập giữa Ukraine và EU. Bộ Kinh tế Ukraine ước tính, lợi ích lớn nhất từ FTA với EU sẽ mang lại cho tổng sản phẩm quốc nội (GDP) nước này 10-15 tỷ hryvnia mỗi năm (khoảng 4-6 tỷ USD). Mức giảm giá hàng hóa từ EU được dự kiến vào khoảng 5%. Tuy nhiên, giới chuyên gia nước này cũng chỉ ra những lo ngại rõ ràng cho nền kinh tế Ukraine. Trước hết, do tính cạnh tranh hàng hóa thấp và những khó khăn trong chuyển đổi sang tiêu chuẩn Châu Âu mà Ukraine sẽ gặp vấn đề không chỉ tại thị trường này mà cả thị trường trong nước.

97% mặt hàng của Ukraine xuất khẩu sang EU được miễn thuế nhưng sẽ bị bãi bỏ quyền này tại thị trường Nga.


Trên thực tế, FTA giữa Ukraine và EU là bằng chứng rõ nhất cho thấy quyết tâm hướng Tây của Kiev và là nguyên nhân dẫn tới những căng thẳng kinh tế, chính trị hiện nay tại Ukraine, cũng như mối bất hòa giữa Nga và phương Tây.

Theo Chính phủ Nga, FTA giữa Ukraine và EU sẽ gây ảnh hưởng tới lợi ích và an ninh kinh tế của Nga vì hàng hóa EU có cơ hội tràn vào xứ sở Bạch dương. Vì thế, ngày FTA giữa Ukraine và EU chính thức có hiệu lực cũng là ngày Nga đình chỉ FTA với Ukraine. Mátxcơva cho rằng, đây là một trong những biện pháp để bảo vệ, hạn chế các tác động tiêu cực đến nền kinh tế Nga.

Động thái này sẽ gây ra những thiệt hại không nhỏ cho Ukraine, ước tính vào khoảng 10 tỷ USD, khi mất đi một thị trường truyền thống rộng lớn. Các doanh nghiệp Ukraine vốn sản xuất hàng hóa cung cấp chủ yếu cho thị trường Nga có nguy cơ bị phá sản, đe dọa đến công việc của 750.000 người. Khó khăn nhất sẽ là ngành chế tạo máy và công nghiệp hóa chất. Dự báo, xuất khẩu chế tạo máy của Ukraine sang Nga sẽ giảm từ 14 tỷ USD xuống còn 2 tỷ USD.

Ngoài ra, Ukraine sẽ không dễ dàng tìm ra thị trường tiêu thụ cho 13% sản lượng hóa chất hiện đang bán sang Nga. Bên cạnh việc chấm dứt FTA với Ukraine, ngày 1-1, Bộ Tài chính Nga tuyên bố Kiev đã vỡ nợ đối với khoản vay 3 tỷ USD từ Nga và Mátxcơva đã đề nghị Công ty Luật The Law Debenture Corporation bắt đầu các thủ tục tòa án cần thiết, với đơn kiện sẽ được nộp lên tòa án Anh - một động thái được cho là sẽ làm trầm trọng hơn nữa quan hệ giữa Nga và phương Tây, cũng như khiến cho cuộc khủng hoảng ở miền Đông Ukraine ngày càng bế tắc.

Trong khi đó, nhiều chuyên gia tỏ ra khá bi quan về nền kinh tế Ukraine. Mặc dù Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) đã rất nỗ lực giúp Ukraine phục hồi những khó khăn về tài chính, nhưng mối đe dọa siêu lạm phát vẫn tiếp diễn, chính sách kinh tế vụng về cùng nạn tham nhũng trầm trọng và cuộc nội chiến ở miền Đông đang đưa đất nước này đến bờ vực phá sản. Hiện tại, Ukraine đang sống sót nhờ vào các khoản vay từ những người đóng thuế ở Châu Âu và Mỹ. Nếu lạm phát tiếp tục leo thang, nền kinh tế vẫn kiệt quệ thì chẳng mấy chốc Kiev sẽ sớm cạn kiệt.

Rõ ràng, mặc dù FTA giữa EU với Ukraine có hiệu lực sẽ giúp Kiev tiến sâu hơn vào thị trường Châu Âu, nhưng một điều dễ nhận thấy là thỏa thuận này sẽ không thể tạo ra phép màu để vực dậy nền kinh tế và ổn định chính trị. Đất nước bên bờ Biển Đen này cần nhiều thời gian và nỗ lực hơn nữa để thích ứng với môi trường mới, sau nhiều năm phụ thuộcvào Nga.

(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
FTA giữa Ukraine và EU có hiệu lực: Không là phép màu

(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.