Dấu ấn Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong hào khí thời đại Hồ Chí Minh

Hào khí Đông A được nhân dân Đại Việt dưới sự dẫn dắt của những người kiệt xuất như vua Trần Nhân Tông, các tướng lĩnh Trần Hưng Đạo, Trần Nhật Duật, Trần Quang Khải, Trần Khánh Dư… tạo nên. Tiếp nối truyền thống đó, đến thời kỳ lịch sử hiện đại lại một lần nữa xuất hiện những trang sử vàng mà ta có thể đặt tên theo người khai sinh ra nó: Hào khí thời đại Hồ Chí Minh. Dĩ nhiên tạo nên hào khí đó là nhân dân Việt Nam anh hùng với sự dẫn dắt của những con người kiệt xuất đã vắt kiệt tâm lực và tài lực hiến dâng cho đất nước, trong đó đứng vị trí hàng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, tiếp đó là Đại tướng Võ Nguyên Giáp.

Tại Hội nghị Trung ương lần thứ tám năm 1941 ở Pắc Bó, chiến lược mới của cách mạng nước ta được xác định là cuộc cách mạng giải phóng dân tộc chứ không phải là cuộc cách mạng tư sản dân quyền như Quốc tế Cộng sản đã vạch ra cho các nước thuộc địa và phụ thuộc. Trong chiến lược mới đó, ngoài việc đặt vấn đề dân tộc lên trên hết và trước hết còn xác định vũ trang khởi nghĩa là vấn đề then chốt. Sau khi đồng chí Phùng Chí Kiên, UVTƯ Đảng phụ trách về quân sự hy sinh, công việc đó được Đảng và Bác tin cậy trao cho Võ Nguyên Giáp. Ông đã hoạt động tích cực để thành lập Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân vào ngày 22-12-1944. Do vậy, ông được tôn vinh là người Anh Cả của Quân đội nhân dân Việt Nam.

Sau Cách mạng Tháng Tám, trong Chính phủ mới, Võ Nguyên Giáp được phân công giữ chức Bộ trưởng Bộ Nội vụ. Ông đã cùng với Bác và Đảng tìm kiếm mọi biện pháp xây dựng và củng cố chính quyền nhân dân. Và khi chúng ta biết chắc không thể tránh cuộc đối đầu với thực dân Pháp đang ngày một đến gần, Võ Nguyên Giáp được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Bộ Quốc phòng. Từ đây, ông trở thành cánh tay phải của Chủ tịch Hồ Chí Minh tiến hành cuộc chiến đấu phá vây anh hùng ròng rã suốt 4 năm, từ năm 1947 đến năm 1950. Sau khi chỉ đạo quân đội ta đập tan cuộc hành quân đánh lên Việt Bắc, bảo vệ cơ quan đầu não cuộc kháng chiến, giữ vững vùng căn cứ địa, năm 1948, trong đợt phong quân hàm cấp tướng đầu tiên, ông được phong quân hàm cấp tướng cao nhất - Đại tướng. Ông trở thành trường hợp đầu tiên và độc nhất vô nhị nhận quân hàm cao nhất một lần trong Quân đội nhân dân Việt Nam.

Sau chiến thắng Việt Bắc, ông cùng Trung ương Đảng và Hồ Chủ tịch phát động cuộc chiến tranh du kích bằng đại đội độc lập luồn sâu vào vùng địch hậu, xây dựng vùng tự do Việt Bắc, Thanh - Nghệ - Tĩnh và Liên khu V. Từ đó mà xây dựng các đại đoàn chủ lực làm cơ sở để chuyển đoạn cuộc kháng chiến. Thiên tài quân sự của Đại tướng Võ Nguyên Giáp được nảy nở và thăng hoa cùng với sự lớn mạnh của quân đội ta, đặc biệt được thể hiện rất rõ trong nghệ thuật điều binh khiển tướng trong chiến cuộc Đông Xuân năm 1953-1954 và cuối cùng bằng chiến dịch tiến công tiêu diệt tập đoàn cứ điểm mạnh nhất của thực dân Pháp tại Điện Biên Phủ. Chiến thắng Điện Biên Phủ được xây dựng trên một niềm tin vững chắc vào sức mạnh của chiến tranh nhân dân, một cuộc chiến tranh biến "cái không thể thành cái có thể". Chiến thắng đó đã làm thay đổi cục diện chiến tranh Đông Dương, buộc thực dân Pháp ký Hiệp định Giơne công nhận nền độc lập, chủ quyền lãnh thổ của nước ta.

Pháp đi, Mỹ tới, máu của đồng bào miền Nam tiếp tục nhỏ xuống trên mảnh đất miền Nam "đi trước về sau". Đây là cuộc chiến đấu cam go nhất của nhân dân ta ở thế kỷ XX bởi lẽ thực chất cuộc chiến này là ta đương đầu với Hoa Kỳ, một nước có tiềm lực kinh tế và quân sự mạnh nhất thế giới. Nhưng cuối cùng cuộc chiến đấu của nhân dân ta sẽ đi tới thắng lợi. Thắng lợi đó được xây dựng trên những nền tảng vững chắc: chúng ta có chính nghĩa, có nhân dân anh hùng đã được trải nghiệm qua cuộc kháng chiến chống Pháp, có một đảng chính trị thống nhất về tư tưởng, cố kết thành một khối vững mạnh và sự ủng hộ của phe xã hội chủ nghĩa, của nhân loại yêu chuộng hòa bình trên thế giới.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong cương vị Bộ trưởng Bộ Quốc phòng và Tổng Tư lệnh Quân đội nhân dân Việt Nam đã cùng với quân đội tạo ra kỳ tích: mở đường Trường Sơn và đường trên biển để tiếp viện sức người, sức của cho nhân dân miền Nam chiến đấu. Từ đây, cuộc kháng chiến của nhân dân miền Nam nối với hậu phương lớn miền Bắc và thế giới yêu chuộng hòa bình. Với kỳ tích đó, quân và dân miền Nam đã đánh bại chiến lược "chiến tranh đặc biệt" bằng những chiến thắng Ấp Bắc, Ba Gia, Bình Giã, bằng việc phá ấp chiến lược. Để cứu vãn sự sụp đổ của chính quyền Sài Gòn, đế quốc Mỹ đổ quân trực tiếp tham chiến trên chiến trường miền Nam và dùng không quân và hải quân đánh phá miền Bắc. Sự ác liệt và tàn khốc của một cuộc chiến tranh hiện đại thử sức chịu đựng của toàn dân tộc. Trên bình diện quân sự, Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp căng óc suy nghĩ chỉ đạo cùng một lúc trên hai chiến trường Nam, Bắc. Thực tiễn chiến trường Nam, Bắc đã khẳng định chúng ta không chỉ trụ được, mà còn thắng Mỹ. Đòn tiến công Tết Mậu Thân đẩy quân Mỹ vào thế bị động, lúng túng, dẫn tới bàn đàm phán Paris vào tháng 5-1968. Cục diện "vừa đánh vừa đàm" xuất hiện và kéo dài đến năm 1972. Chiến trường là yếu tố quyết định trên bàn đàm phán. Thắng lợi của cuộc tiến công Xuân - Hè 1972 trên chiến trường miền Nam, đặc biệt chiến dịch giải phóng Quảng Trị và hạ gục "con át chủ bài" B-52 trên bầu trời Hà Nội buộc Hoa Kỳ ký Hiệp định Paris. Chúng ta đã thực hiện trọn vẹn ý tưởng của Bác "đánh cho Mỹ cút" và chuẩn bị sức người, sức của cho bước kế tiếp "đánh cho ngụy nhào".

Đầu năm 1975 tình hình thế giới và trong nước tạo thời cơ cho ta mở cuộc tiến công giải phóng miền Nam bằng điểm đột kích vào chiến trường Nam Tây Nguyên như Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp đã vạch ra. Thắng lợi trên chiến trường Tây Nguyên và mặt trận Huế - Đà Nẵng đưa đội quân bách chiến bách thắng chúng ta xốc tới giải phóng Sài Gòn bằng Chiến dịch Hồ Chí Minh với tư tưởng tiến công vũ bão: "Thần tốc, thần tốc, thần tốc hơn nữa. Táo bạo, táo bạo, táo bạo hơn nữa". 11 giờ 30 phút, lá cờ chiến thắng của ta ngạo nghễ tung bay trên dinh Độc Lập, đánh dấu sự cáo chung của chính quyền Sài Gòn.

Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945, đánh bại thực dân Pháp năm 1954 và cuối cùng đánh thắng quân đội Mỹ, thu giang sơn về trong một mối là những kỳ tích của nhân dân Việt Nam ở thế kỷ XX. Những kỳ tích đó tạo nên Hào khí thời đại Hồ Chí Minh, trong đó có sự góp tâm lực và tài lực của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Nay, ông về với Chủ tịch Hồ Chí Minh, về với thế giới vĩnh hằng nhưng ánh hào quang đó mãi mãi tỏa sáng, đưa đường chỉ lối cho chúng ta và hậu thế đi tiếp, theo hướng dân giàu, nước mạnh.