Băn khoăn về tăng trưởng bền vững của ngành lúa gạo Việt Nam

Thực tế cho thấy xuất khẩu gạo Việt Nam tăng hàng năm về số lượng nhưng chưa có sự gia tăng giá trị xuất khẩu cộng thêm tương ứng. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến người nông dân khi họ vẫn phải chịu thu nhập thấp, không thể tái đầu tư. Kéo theo đó là ảnh hưởng đến các doanh nghiệp xuất khẩu và cả nền kinh tế.

Trong chương trình hội thảo, kế hoạch hành động bốn điểm cho tương lai ngành lúa gạo Việt Nam của công ty Bayer CropScience cũng đã được cập nhật và công bố hướng thực hiện cho năm tới. Ông Torsten Velden, Giám đốc nhánh Bayer CropScience Việt Nam, đã có bài tham luận về chủ đề: “Làm cách nào để nâng cao thu nhập bền vững cho nông dân thông qua việc chuyển giao các giống lúa mới và ứng dụng giải pháp kỹ thuật tiên tiến trong canh tác”. Phần cập nhật những kết quả đạt được của kế hoạch hành động bốn điểm này cũng được hội nghị quan tâm và có những đánh giá tích cực về việc thực hiện trên bốn lĩnh vực chính nhằm tiếp cận toàn diện khả năng tăng năng suất và thúc đẩy an ninh lương thực và an toàn thực phẩm.

Một số hoạt động thuộc kế hoạch như khánh thành Trung tâm Ứng dụng Công nghệ Xử lý Hạt giống tại Cần Thơ với mục tiêu giới thiệu công nghệ và máy móc xử lý hạt giống hiện đại, cung cấp hệ thống tổng hợp trong ứng dụng hạt giống, giúp giảm thiểu ảnh hưởng của côn trùng và bệnh hại cũng như giảm thiểu việc sử dụng và thao tác với hóa chất. Sau đó tiếp tục hợp tác với Viện Nghiên cứu lúa ĐBSCL để chuyển giao công nghệ này ra thị trường.

Nội dung thảo luận tại hội nghị cũng cho thấy sự hợp tác trong chuỗi giá trị và giữa khối nhà nước - tư nhân là cần thiết để hướng đến quá trình thực hiện an ninh lương thực và tăng trưởng nông nghiệp bền vững. Cụ thể như dự án Chuỗi Giá trị Lúa gạo (RVC), 1 chương trình trong kế hoạch bốn điểm, được thực hiện năm 2013 đã được mở rộng ra nhiều tỉnh thành với diện tích lớn hơn, số lượng nông dân tham gia tăng gấp đôi. Nông dân tham gia dự án Chuỗi Giá trị Lúa gạo đã thấy chi phí đầu vào trung bình giảm 9%, sản lượng tăng 6%, từ đó tăng gần 30% lợi nhuận.

Hội thảo cũng chỉ ra nhu cầu hợp tác chặt chẽ trong chuỗi giá trị trở nên thiết yếu hơn trong thực tế. Cách thức liên kết các hộ nông dân nhỏ với các đối tác chuỗi giá trị như các công ty sản xuất và chế biến gạo, các doanh nghiệp phân phối và bán lẻ, cũng như các công ty chế biến thực phẩm toàn cầu, đã giúp nhà nông đảm bảo được doanh thu trong mỗi mùa vụ với giá cả nông sản ở mức phù hợp. Đồng thời, nông dân cũng đang được tiếp cận với các công cụ, kỹ thuật và các khóa huấn luyện cần thiết để giúp họ tăng năng suất và sản lượng. Điều này là tín hiệu tốt mang đến một sức mạnh mới cho nền nông nghiệp nước nhà cũng như giúp bà con nông dân tăng năng suất và lợi nhuận, tiến tới nâng cao chất lượng cuộc sống.