Hà Nội sẽ đầu tư thêm trạm quan trắc môi trường

- Xin ông cho biết vai trò của các trạm quan trắc môi trường trên địa bàn thành phố?

- Qua các trạm quan trắc, có thể đánh giá hiện trạng và diễn biến môi trường; cảnh báo sớm ô nhiễm; là căn cứ để thành phố có giải pháp giảm thiểu ô nhiễm hiệu quả, kịp thời; đồng thời, cung cấp thông tin, số liệu đầy đủ về hiện trạng các yếu tố khí tượng trên địa bàn... nhằm phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của thành phố. Đặc biệt, trong bối cảnh tình trạng ô nhiễm môi trường diễn biến phức tạp, chất lượng không khí ở Hà Nội chưa ổn định; một số dòng sông và các hồ lớn bị ô nhiễm... hệ thống quan trắc không khí, nước mặt, nước ngầm... giúp cơ quan chức năng chủ động kiểm soát và nhanh chóng có giải pháp khắc phục hoặc cảnh báo người dân phòng tránh.

- Ông có thể thông tin rõ hơn về hoạt động của các trạm quan trắc chất lượng môi trường tại Hà Nội thời gian qua?

- Cuối năm 2016, Hà Nội đã đưa vào vận hành 10 trạm quan trắc không khí tự động; 6 trạm quan trắc nước mặt và nước ngầm. Từ kết quả quan trắc, cơ quan chức năng đã phân tích, đề xuất thành phố có kế hoạch và giải pháp hạn chế, tiến tới xóa bỏ bếp than tổ ong; thực hiện mô hình cánh đồng không đốt rơm rạ; chương trình trồng 1 triệu cây xanh; phát triển hệ thống vận tải công cộng, hạn chế sử dụng phương tiện cá nhân... Đặc biệt, kết quả quan trắc chất lượng không khí được cập nhật, cung cấp thường xuyên, liên tục trên các phương tiện thông tin đại chúng để người dân biết.

Tuy nhiên, Thủ đô Hà Nội có diện tích lớn, mật độ dân cư đông, với số lượng trạm quan trắc hiện tại chưa đủ cung cấp thông tin khách quan về môi trường. Bởi vậy, Hà Nội tiếp tục đầu tư, hoàn thiện hệ thống quan trắc, bảo đảm đáp ứng yêu cầu thực tế.

- Là địa phương đi đầu trong lắp đặt, vận hành các trạm quan trắc, Hà Nội có gặp khó khăn gì?

- Đúng là chúng tôi gặp rất nhiều khó khăn trong quá trình triển khai. Thực tế, chỉ riêng Thủ đô Hà Nội có hệ thống quan trắc thì không hiệu quả. Do vậy, rất cần Bộ Tài nguyên và Môi trường chỉ đạo các tỉnh, thành phố sớm đầu tư đồng bộ hệ thống quan trắc, giúp xây dựng kịch bản tổng thể về môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng chống thiên tai hiệu quả. Ngoài ra, hệ thống quan trắc môi trường đều sử dụng thiết bị chuyên ngành, công nghệ cao, nên để vận hành đòi hỏi nguồn nhân lực chất lượng cao, nhưng đa số cán bộ đang đảm nhiệm công việc này của Hà Nội là lao động hợp đồng, kiêm nhiệm... do vậy chưa phát huy tối đa hiệu quả thiết bị.

- Hà Nội có giải pháp gì để bảo đảm đồng bộ công tác dự báo, cảnh báo chất lượng môi trường, thưa ông?

- Tháng 12-2018, HĐND TP Hà Nội đã phê duyệt chủ trương đầu tư dự án hệ thống mạng quan trắc môi trường trên địa bàn thành phố. Theo đó, từ nay đến năm 2020, Hà Nội tập trung đầu tư 33 trạm quan trắc không khí (bao gồm 20 trạm quan trắc cố định tự động liên tục, 1 xe quan trắc tự động lưu động, 12 trạm quan trắc cảm biến); 3 thiết bị quan trắc phóng xạ (1 thiết bị được tích hợp trên xe quan trắc tự động lưu động, 2 thiết bị tích hợp trên trạm quan trắc không khí cố định); 12 trạm quan trắc môi trường nước; xây dựng trung tâm điều hành và quản lý dữ liệu tài nguyên môi trường...

Hiện nay, chúng tôi đang khảo sát và chuẩn bị cho việc đầu tư. Đặc biệt, ngoài quan trắc không khí, nước, Hà Nội sẽ bổ sung thiết bị quan trắc phóng xạ. Đây là điều cần thiết, bởi môi trường Thủ đô còn chịu ảnh hưởng từ các vùng lân cận, những địa bàn tiềm ẩn nguy cơ phát thải cao... Mặt khác, một số nhà máy điện hạt nhân của các nước láng giềng đặt cách chúng ta không xa, do vậy, cần quan trắc chỉ tiêu phóng xạ và cấp độ ảnh hưởng tới Hà Nội, qua đó, chủ động giải pháp phòng ngừa phù hợp.

Có thể thấy, cùng các trạm quan trắc đang hoạt động, những trạm đầu tư tiếp theo sẽ góp phần tăng cường chất lượng và hiệu quả công tác quan trắc, bảo vệ môi trường của Hà Nội.

- Trân trọng cảm ơn ông!