Toyota Avanza và Mitsubishi Xpander một lối đi, hai số phận

Ít ai biết rằng, cả Xpander và Avanza đều được phát triển tại Indonesia, với những tiêu chí rất rõ ràng nhằm đáp ứng nhu cầu bản địa: Giá rẻ, dễ sử dụng, chi phí sở hữu thấp. Công thức này đã giúp cả hai mẫu xe dễ dàng đạt thành công ngay khi xuất hiện trên thị trường Indonesia, cũng như nước láng giềng Malaysia sau đó.

Suốt 14 năm vừa qua, Avanza liên tục là mẫu xe bán chạy nhất tại Indonesia, với doanh số cộng dồn lên tới 1,8 triệu xe tính tới hết năm 2019. Trong khi đó, từ ngày đầu xuất hiện, Xpander cũng không kém cạnh, khi luôn bám sát ở vị trí thứ hai, thậm chí vượt lên dẫn đầu trong 9 tháng đầu năm 2019. Mẫu xe này thậm chí đưa Indonesia trở thành thị trường lớn nhất của Mitsubishi trên toàn cầu. 

Sự thành công này khiến cả Toyota và Mitsubishi rất tự tin khi đưa sản phẩm về thị trường Việt Nam. Hệ quả là, cả hai mẫu xe về nước cùng một thời điểm (tháng 9-2018). Tuy nhiên, trong khi Xpander chỉ mất hơn một năm để chiếm vị trí thứ hai về doanh số trên thị trường (20.098 xe trong năm 2019), điều từ trước tới nay chưa có sản phẩm nào làm được, Avanza lại không được chào đón nồng nhiệt bằng. Đây là điều rất lạ bởi hai mẫu xe có sự tương đồng không nhỏ, như cùng thuộc thương hiệu Nhật Bản, cùng lắp ráp tại khu vực Đông Nam Á, tùy chọn khá tương đồng, mức giá cùng rất cạnh tranh… Thực tế cho thấy, trong cả năm 2019, chỉ có 663 chiếc Avanza tới tay người dùng, tức là chưa tới 1/30 doanh số Xpander. 

Thứ đến, chỉ cần nhìn vào thiết kế xe Xpander là có thể hiểu tại sao người dùng dễ bị chinh phục đến vậy. Trong tư duy chung về những chiếc MPV cục mịch và cũ kĩ, Xpander nổi bật như một chiếc xe trẻ trung, năng động, không hề mang dáng dấp của một chiếc “taxi” hay xe chuyên chở. Xpander dài hơn Avanza tới gần 30cm, mang lại lợi thế lớn về không gian khoang lái. Trục cơ sở dài hơn và khoảng cách giữa hai bánh lớn giúp Xpander có lợi thế về cảm giác lái.

Tuy nhiên, thành công nhanh chóng cũng là điểm yếu của Xpander. Cố gắng duy trì giá thành rẻ, sự bùng nổ doanh số đang đặt ra thách thức về bảo đảm chất lượng sản phẩm lẫn khả năng duy trì dịch vụ sau bán hàng đủ tốt. Tháng 5-2019, nhiều khách hàng phản ánh lỗi hụt hơi khi tăng tốc của Xpander. Tháng 10 cùng năm, Mitsubishi đã phải triệu hồi xe để thay thế, sửa chữa lỗi bơm xăng. Nguồn cung phụ tùng trong nước cũng có dấu hiệu không theo kịp lượng bán hàng tăng lên nhanh chóng.

Như vậy, nếu không cẩn trọng sắp xếp và điều chỉnh lại chiến lược cung ứng, Xpander dễ “một phút huy hoàng rồi chợt tắt". Trong khi đó, với chất bền bỉ và độ tin cậy trứ danh của mình, Avanza rất có thể lật ngược thế cờ khi có đủ thời gian “thẩm thấu” vào thị hiếu người dùng Việt Nam. 

Nếu không rút ra được bài học từ thành công của Xpander để phát triển sản phẩm, mà chỉ vin vào mẫu xe này để tồn tại, Mitsubishi có thể sẽ lĩnh trái đắng trong thời gian tới, không chỉ tại Việt Nam mà cả thị trường khu vực.